مجله پژوهش‌های فرسایش محیطی

فرسایش بادی یکی از بلایای طبیعی است که مناطق خشک و بیابانی ایران مرکزی به صورت روزافزونی با آن مواجه می­باشد. مدیریت نادرست در عرصه منابع طبیعی بر افزایش این پدیده تأثیر زیادی داشته است. بارندگی، درجه حرارت و باد از مهم­ترین عوامل آب و هوایی است که در این پدیده تأثیر دارند. کمبود بارندگی، افزایش درجه حرات و سرعت باد باعث افزایش تبخیر و تعرق در منطقه شده است، بنابراین شناخت این پارامترهای اقلیمی می­تواند در جهت مدیریت منابع طبیعی و کشاورزی مفید باشد. شهرستان دامغان  از جمله مناطق مستعد وقوع پدیده فرسایش بادی در شمال شرق کشور می­باشد. هدف از این تحقیق بررسی پارامترهای اقلیمی (بارش، دما، تبخیر و تعرق و باد) و تعیین ماه­های خشک منطقه و تأثیر آن بر فرسایش بادی است. براساس نتایج بدست آمده از میانگین دمای روزانه در ایستگاه سینوپتیک دامغان از ماه اردیبهشت تا اواسط آبان خشکی بر منطقه مستولی گشته، بطوریکه درخرداد، تیر، مرداد و شهریور به بیشترین حد خود می­رسد. میزان تبخیر و تعرق در تمام طول سال بیش از بارندگی و حدود 11 برابر بارندگی می­باشد. در ماه­های اردیبهشت، خرداد و تیر درصد وقوع بادهای توفان­زا، درجه حرارت و تبخیر و تعرق نسبت به میزان بارندگی بیشتر از سایر ماه­ها است، در ماه­های مرداد و شهریور درجه­ حرارت بیش از سایر ماه­ها است که در این ماه­ها اوج خشکی در منطقه و میزان بارندگی در کمترین مقدار خود است. بنابراین خشکی حاکم در منطقه، وقوع بادهای توفان­زا و کاهش نزولات جوی شرایط را برای وقوع پدیدۀ فرسایش بادی در منطقه را ممکن می­سازد.