مجله پژوهش‌های فرسایش محیطی

فرسایش پاشمانی اولین مرحله در فرآیند فرسایش شناخته شده که نتیجه­ی بمباران سطح خاک بوسیله­ی قطرات باران است. قطرات باران در هنگام برخورد به سطح خاک، ذرات خاک را جابه­جا و ساختمان خاک را تخریب می­کنند. جدا شدن ذرات خاک توسط قطرات باران و انتقال ذرات جدا شده توسط رواناب، دو فرآیند پایه­ای فرسایش خاک می­باشند. در این تحقیق به بررسی تأثیر مقادیر مختلف پلی­اکریل­آمید (0، 2/0، 4/0 و 6/0 گرم بر مترمربع) بر روی مقدار فرسایش پاشمانی در دو شدت بارندگی 95 و 120 میلی­متر در ساعت با استفاده از باران ساز FEL3 در آزمایشگاه پرداخته شد. آزمایشات در خاک مارنی صورت گرفت. نتایج حاکی از آن است که مقادیر مختلف پلی­اکریل­آمید (0، 2/0، 4/0 و 6/0) در کنترل فرسایش پاشمانی در خاک مارنی با شدت­های بارندگی 95 و 120 میلی­متر در ساعت بین شدت­های مختلف بارندگی از لحاظ کاهش میزان پاشمان هیچ اختلاف معنی­دار آماری وجود ندارد. در مقابل اثر مقادیر مختلف پلی­اکریل­آمید و تیمار شاهد تفاوت معنی­داری مشاهده شده است به گونه­ای که مقدار 6 کیلوگرم در هکتار بیشترین تأثیر را در کنترل فرسایش پاشمانی نسبت به مقادیر 2 و 4  کیلوگرم در هکتار داشته و به میزان 93/28 درصد در کاهش فرسایش مؤثر بوده است. همچنین تقابل دو فاکتور اصلی شدت و تیمار نیز هیچ اختلاف معنی­دار آماری را نشان نمی­دهد. نتایج تحلیل آماری در شدت­های مختلف نشان داد که مقادیر مختلف پلی­اکریل­آمید در کنترل فرسایش پاشمانی در شدت بارندگی 95 میلی­متر در ساعت نسبت به تیمار شاهد اختلاف معنی­داری را نشان نداده است. ولی شدت بارندگی 120 میلی­متر در ساعت مقادیر مختلف           پلی­اکریل­آمید در کنترل فرسایش پاشمانی نسبت به تیمار شاهد اختلاف معنی­داری را نشان داده است. به گونه­ای که میزان 4 کیلوگرم در هکتار ماده پلی­اکریل­آمید بیشترین تأثیر را در کنترل فرسایش پاشمانی داشته و به میزان 40 درصد نسبت به تیمار شاهد فرسایش پاشمانی را کاهش داده است.