دانشگاه گرگان ، Moienja23@yahoo.com
چکیده: (3657 مشاهده)
هدف از اجرای این پژوهش، بررسی اثر بادهای ۱۲۰ روزه بر رسوبات جریانهای سیلابی وارد شده به منطقهی سیستان است. با تهیهی بانک اطلاعاتی از مسیر رودخانههای حوزههای آبخیز بالادست منطقهی سیستان در کشور افغانستان، مسیر جریانهای سیلابی به منطقه مشخص شد و مناطقی که همواره تحتتأثیر این جریان قرار داشت، تعیین شد. پس از جاری شدن سیلاب و خشک شدن آن، در طول بازهی زمانی ۳ سال به صورت تصادفی از رسوبات سیلابی برجای مانده نمونهبرداری شد. همچنین با نصب اشل در محدودههای مشخص در دو دورهی زمانی قبل از شروع وزش بادهای ۱۲۰ روزه و بعد از آن، ارتفاع رسوبات اندازهگیری شد. در ادامه با دانهبندی ۶۰ نمونه رسوب با استفاده از روش هیدرومتری، پارامترهای آماری میانه (D50)، میانگین (Mz)، کشیدگی (KU)، کجشدگی (SKI) و جورشدگی (σI) تعیین شد. برای تجزیه و تحلیل بادهای منطقه از نرمافزار (WRplot view 8) و برای ترسیم گلماسههای نقاط برداشت نیز از نرمافزار (Sand Rose) استفاده شد. یافتهها نشان داد که میانگین ذرات رسوب، برابر با ۸۸ میکرون و تیپ رسوبی آنها، ماسهی دانهریز است. با تعیین آستانه فرسایشی رسوبات جریانهای سیلابی و فراوانی بادهای غالب همچنین ترسیم گلماسهی ایستگاههای مورد مطالعه، یافتهها نشان داد که رسوبات جریانهای سیلابی نهشتهی تحتتأثیر وزش بادهای ۱۲۰ روزه سیستان، قدرت فرسایشی بالایی مییابد؛ به طوری که فراوانی بادهای با بیش از سرعت آستانه فرسایش برای ایستگاههای مورد مطالعه ۱۰۰ درصد است. در بررسی ارتفاع رسوبات سیلابی نهشته شده، یافتهها بیانگر اختلاف معنیدار در سطح 01/0 (P< 0.01) بین میانگین ارتفاع رسوبات قبل و بعد از وزش بادهای ۱۲۰ روزه سیستان است. با توجه به آنالیز دانهبندی رسوبات انتقالی با سیلاب، تعیین آستانه فرسایش و توان حمل ذرات به وسیلهی بادهای محلی منطقه و اندازهگیریهای میدانی به عمل آمده از ارتفاع رسوبات سیلابی نتیجه گرفته میشود که با شروع وزش بادهای ۱۲۰ روزه، این رسوبات مهمترین منبع برداشت است که هر سال همراه با جریانهای سیلابی به منطقهی سیستان وارد میشود و پس از فرسایش، مشکلات زیادی در این منطقه به وجود میآورد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
مدلسازی و تحلیل زمانی و مکانی رخداد انواع مختلف فرسایش محیطی دریافت: 1398/1/20 | انتشار: 1398/2/25