سال 10، شماره 2 - ( تابستان 1399 )                   جلد 10 شماره 2 صفحات 40-21 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print


استادیار، دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران، تهران ، mohamadkh@ut.ac.ir
چکیده:   (2442 مشاهده)
در پژوهش پیش‌رو تأثیر تغییر کاربری اراضی و دبی متوسط سالانه طی دوره 30 ساله (1395-1366) بر ضرایب منحنی سنجه رسوب سه حوزه آبخیز جنگلی سیدآباد، شاه‌بهرام و شیوزهره در استان‌های کهگیلویه و بویراحمد و فارس مورد بررسی قرار گرفت. ابتدا نقشه کاربری اراضی با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای سری لندست و الگوریتم طبقهبندی حداکثر احتمال (ML) در چهار مقطع 1366، 1375، 1386 و 1395 تهیه شد. سپس با استفاده از داده‌های ایستگاه هیدرومتری موجود در خروجی حوزهها، تغییرات دبی سالانه و منحنی سنجه‌رسوب در سه دوره 10‌ساله استخراج و تأثیر تغییرات دبی و کاربری اراضی بر ضرایب α (شاخص فرسایش‌پذیری خاک) و b (شاخص فرسایندگی) منحنی سنجه‌رسوب (Qs=αQwb) بررسی شد. نتایج نشان داد که در حوزه سیدآباد طی دو دوره ده‌ساله اول، فرسایش‌پذیری خاک افزایش، اما در دوره 1395-1386 به‌دلیل افزایش قابل ملاحظه وسعت اراضی جنگلی عمدتاً خوب (F1)، کاهش یافته است. در حوزه آبخیز شاه‌بهرام و شیوزهره با کاهش اراضی جنگلی عمدتاً ضعیف (F3) و اراضی مرتعی عمدتاً خوب (R1)، طی سه دوره متوالی ده‌ساله، فرسایش‌پذیری خاک کاهش داشت. با کاهش دبی سالانه به‌ویژه در دوره 1395-1386 در حوزه‌های سیدآباد و شاه‌بهرام، شاخص فرسایندگی کاهش یافته، اما در حوزه شیوزهره به‌رغم کاهش دبی در سه دوره متوالی 10‌ساله، به‌نظر میرسد که در اثر تغییرات هیدرولوژیکی رودخانه در نتیجه فعالیت‌های انسانی و در دسترس قرار گرفتن منابع رسوب جدید، مقدار این شاخص با افزایش مواجه شده است.
متن کامل [PDF 1162 kb]   (630 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: مدلسازی و تحلیل زمانی و مکانی رخداد انواع مختلف فرسایش محیطی
دریافت: 1399/2/20 | انتشار: 1399/5/10

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.