از آغاز شکل‌گیری زمین، همواره250 مخاطره¬ی طبیعی فرسایش با آن همراه بوده‌است و در آینده نیز این پدیده‌ی مخرب، همچنان لندفرم‌های زمین را تغییر خواهد داد. هدف این مقاله، بررسی مورفومتری حوضه‌های آبریز در واحد مورفوتکتونیک زاگرس با استفاده از قاعده‌ی هورتن در زمینه‌ی وضعیت فرسایش است. برای این منظور، ابتدا کل واحد ژئومورفیک زاگرس به یازده حوضه‌ی آبی تقسیم و این حوضه‌ها در 271 زیرحوضه استخراج شد. در گام بعدی، رتبه‌بندی آبراهه‌ها به روش هورتن و استرالر صورت گرفت. سپس با استفاده از خصوصیات مورفومتری و روابط تجربی، وضعیت فرسایش‌پذیری زیرحوضه‌ها بررسی شد. ویژگی‌های مورفومتری نیز به سه دسته‌ی پارامتر شکلی، خطی و توپوگرافیک تقسیم ‌شد. برای به دست آوردن طبقات فرسایش، پس از محاسبه‌ی پارامترها از همه‌ی عوامل برای محاسبه‌ی فرسایش میانگین گرفته و طبقه‌بندی آنها انجام شد. نتایج نشان داد هر چه مقدار میانگین کل پارامترهای مورفومتری کمتر باشد، شرایط برای فرسایش‌پذیری منطقه مساعدتر و وضعیت بحرانی‌تر است. طبقه‌بندی نشان می‌دهد که مساحت و طول آبراهه در فرسایش تأثیرگذار بوده‌است. در واحد مورفوتکتونیک زاگرس نیز طول جریان خشکی ارتباط مستقیمی با فرسایش دارد؛ افزایش تعداد آبراهه و طول آن در حوضه آبخیز بیانگر افزایش فرسایش است.

واژه‌های کلیدی: فرسایش، مورفومتری، واحد مورفوتکتونیک زاگرس

متن کامل [PDF 870 kb]   (562 دریافت)