سال 11، شماره 1 - ( بهار 1400 )                   جلد 11 شماره 1 صفحات 74-58 | برگشت به فهرست نسخه ها

‎ 10.52547/jeer.11.1.58
‎ 20.1001.1.22517812.1400.11.1.7.5

XML English Abstract Print

بررسی تأثیر جهت و موقعیت شیب بر برخی شاخص های میکروبی خاک در زمین های مرتعی و جنگلی
علی اشرف سلطانی طولارود* ، شکراله اصغری
گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده‌ی کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل ، ali_soltani_t@yahoo.com
چکیده:   (2175 مشاهده)
ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ­ی ﺷﺎﺧصﻫﺎی ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺧﺎک در کاربری­های متفاوت و ﺑﺮ روی ﺑﺨﺶ­ﻫﺎی مختلف زمین­های شیب­دار و انتخاب و به­‌کارگیری شاخص­های مناسب، امکان مدیریت و استفاده‌­ی بهینه از خاک را میسر می‌­سازد. به‌­منظور بررسی تأثیر جهت و موقعیت شیب بر شاخص­‌های میکروبی خاک در زمین­‌های مرتعی و جنگلی،یک مطالعه به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه فاکتور کاربری اراضی در دو سطح (مرتع و جنگل)، جهت شیب در دو سطح (شمالی و جنوبی) و موقعیت شیب در سه سطح (شانه، پا و پنجه شیب) و با چهار تکرار در گردنه­ی حیران، از توابع شهرستان آستارا در استان گیلان به اجرا درآمد. برای انجام این مطالعه، تعداد 48 نمونه خاک دست خورده از زمین­های مرتعی و جنگلی از دو جهت شمالی و جنوبی شیب و در سه موقعیت شانه، پا و پنجه شیب تهیه و جمعیت میکروارگانیسم­‌ها، تنفس میکروبی پایه و تنفس ناشی از بستره، کربن زیتوده میکروبی و سهم میکروبی در آنها اندازه­گیری شد. یافته­ها نشان داد که مقدار تمام پارامترهای زیستی اندازه‌­گیری شده در خاکِ با کاربری جنگل، به‌­طور معنی­‌داری بیش از خاک با کاربری مرتع بود. در هر دو کاربری و در تمام موقعیت­‌های شیب، بیشترین مقدار تنفس میکروبی پایه و تنفس ناشی از بستره، جمعیت میکروارگانیسم‌­ها و کربن زیتوده میکروبی در شیب جهت شمالی اندازه­‌گیری شد. در کاربری­‌ها و جهت‌­های شیب مورد بررسی، تمام شاخص­های زیستی به جزء سهم میکروبی در موقعیت شانه شیب بالاترین مقدار را داشتند. بیشترین مقدار سهم میکروبی (mgCmic.g-1Corg95/1) به شانه شیب در جهت شمالی بازمی­گشت که با مقدار این شاخص در موقعیت­های پا و پنجه شیب واقع در جهت شمالی، همچنین شانه و پنجه شیب در جهت جنوبی اختلاف معنی­داری نداشت. همبستگی بین تمام شاخص­‌های زیستی در سطح احتمال یک درصد، خطی مثبت و معنی­‌دار بود. بالاترین همبستگی بین تنفس میکروبی پایه و تنفس ناشی از بستره (**94/.=r) و همچنین کربن زیتوده میکروبی و تنفس ناشی از بستره (**89/.=r) مشاهده شد.
واژه‌های کلیدی: پارامترهای زیستی، تنفس میکروبی، جمعیت میکروبی، سهم میکروبی، کربن زیتوده میکروبی، کیفیت خاک، گردنه‌ی حیران.
متن کامل [PDF 752 kb]   (552 دریافت)    
نوع مطالعه: مستخرج از پایان‌نامه / رساله / طرح پژوهشی | موضوع مقاله: مدیریت و کنترل اثرات فرسایش محیطی
دریافت: 1400/2/11 | انتشار: 1400/3/20
بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.