AU - Hejabi-Jordovey, Fateme AU - Bashiri, Mehdi AU - Azarakhshi, maryam TI - The effect of surface rock fragments deployment pattern on soil erosion processes under simulated conditions PT - JOURNAL ARTICLE TA - E.E.R.Journal JN - E.E.R.Journal VO - 11 VI - 1 IP - 1 4099 - http://magazine.hormozgan.ac.ir/article-1-600-fa.html 4100 - http://magazine.hormozgan.ac.ir/article-1-600-fa.pdf SO - E.E.R.Journal 1 AB  - سطوح وسیعی از خاک­ حوزه‌­های آبخیز با مقدار قابل ملاحظه­‌ای از سنگ و سنگ­ریزه پوشیده شده‌­است که این پوشش می­‌تواند در زمان وقوع بارش و رواناب، اثر مهمی بر فرایندهای فرسایش خاک، تولید رسوب و نفوذ داشته باشد. اما اثر الگوی قرارگیری این سطوح نفوذناپذیر بر پدیده­‌ی فرسایش خاک چندان شناخته شده نیست. در پژوهش حاضر با استفاده از پلات­‌های فرسایشی و شبیه­‌ساز باران مستقر در آزمایشگاه دانشگاه تربت­‌حیدریه، اثر سطوح نفوذناپذیر سنگی شامل شاهد 0، 10، 15 و 20 درصد پوشش سطح پلات بررسی شد. این امر در سه حالت قرارگیری سطحی، نیمه‌مدفون و مدفون­‌شده و در سه تکرار (در مجموع 30 پلات) صورت گرفت. پلات­ها با شیب ثابت 9 درصد، به مدت 10 دقیقه در معرض بارشی با شدت 4/1 میلی­متر بر دقیقه قرار گرفت و پس از هر رخداد بارش، مقادیر حجم رواناب، وزن رسوب، غلظت رسوب، ضریب رواناب و میزان نفوذ به­دست آمد. تغییرات مکانی رسوب در سطح پلات­ها نیز توسط زبری­سنج لیزری، قبل و پس از هر شبیه‌­سازی در مقاطع مختلف برداشت و مقایسه شد. نتایج نشان داد با افزایش درصد قطعات‌سنگی در حالت سطحی، میزان رسوب تولید و میزان نفوذ، افزایش و میزان حجم رواناب تولیدی کاهش می­یابد. در صورتی­‌که قطعات­‌سنگی به صورت مدفون­ قرار گرفته باشند، میزان رسوب و حجم رواناب تولیدی، افزایش و میزان نفوذ کاهش می­یابد، اما اثرات اصلی و متقابل تیمارها بر فرایندهای فرسایش خاک معنادار نبود. در نهایت، طبق نتایج آزمون مقایسه‌­ی داده­‌های قبل و بعد ـ که توسط زبری­سنج صورت گرفت ـ در هر تیمار، بین این ­دو گروه اختلاف معناداری به­دست آمد که این اختلاف، با توجه به بررسی تغییرات نیمرخ سطحی تهیه­‌شده توسط زبری­سنج لیزری از پلات­ها، ناشی از دو عامل افت سطح پلات یا جابه­‌جایی مقطعی رسوبات در سطح پلات بود. CP - IRAN IN - Department of Nature Engineering and Medicinal Plants, Faculty of Agriculture, University of Torbat-Heydarieh LG - eng PB - E.E.R.Journal PG - 20 PT - YR - 2021