سال 6، شماره 2 - ( تابستان 1395 1395 )                   جلد 6 شماره 2 صفحات 88-75 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print


دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری ، SayedHussein.Roshun@gmail.com
چکیده:   (4922 مشاهده)

تغییر کاربری اراضی، قطع یکسره­ ی درختان، جنگل­ها و تبدیل مراتع به اراضی کشاورزی باعث تخریب یا اخلال در اکوسیستم­های طبیعی، کاهش ظرفیت تولید فعلی یا آینده­ ی خاک شده و اثرات زیانباری بر خصوصیات فیزیکی ـ شیمیایی خاک دارد. این پژوهش با هدف بررسی نقش تغییر کاربری اراضی بر برخی از خصوصیات فیزیکی ـ شیمیایی خاک و متغیرهای مؤثر آن بر شاخص فرسایش ­پذیری در حوزه­ی آبخیز کفترگار انجام شد. بدین منظور از سه کاربری جنگل، مرتع و زراعت، ۷ نمونه­ خاک در قالب طرح بلوک به صورت کاملاً تصادفی، از دو لایه­ ی سطحی ۱۰-۰ و ۲۰-۱۰ سانتی­متر در هر کاربری برداشته و مقایسه شد. نتایج نشان داد که میزان ماده­ آلی در اراضی زراعی و مرتعی در مقایسه با کاربری جنگل، کاهشی برابر با ۷۰/۳۵ و ۸۵/۲۱ درصد در لایه­ ی ۱۰-۰ سانتی­متر و ۲۲/۳۶ و ۶۴/۲۲ درصد در لایه­ ی ۲۰-۱۰ سانتی­متر داشته ­است. حداکثر نیتروژن کل در لایه­ ی ۱۰-۰ سانتی­متر در کاربری جنگل، به میزان ۳۷/۰ درصد و حداقل آن در لایه­ ی ۲۰-۱۰ سانتی­متر در کاربری زراعی، به میزان ۱۶/۰ درصد مشاهده شد که کاهشی معادل با ۷۵/۵۶ درصد را نشان داد. وزن مخصوص ظاهری، PH و میزان درصد ماسه خاک طی تغییر کاربری جنگل، افزایش و تخلخل خاک، ظرفیت تبادل کاتیونی، میزان درصد سیلت و رس آن کاهش یافته­است. نتایج نشان داد که فرسایش­پذیری خاک به دلیل کاهش پوشش گیاهی پایا، ماده آلی خاک، تخریب ساختمان آن و پایداری خاکدانه­ها طی تغییر کاربری جنگل، افزایشی حدود ۵/۱ برابر داشته ­است.

متن کامل [PDF 1142 kb]   (1731 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي |
دریافت: 1394/8/6 | انتشار: 1395/12/2

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.