سال 11، شماره 2 - ( تابستان 1400 )                   جلد 11 شماره 2 صفحات 167-146 | برگشت به فهرست نسخه ها

‎ 20.1001.1.22517812.1400.11.2.3.3

XML English Abstract Print

بررسی برآورد میزان رسوب سطح جاده‌ی جنگلی با استفاده از دو مدل تجربی SEDMODL و WARSEM
ایوب رضایی مطلق* ، آیدین پارساخو ، فاطمه فلاح نژاد
دانشکده‌ی علوم جنگل، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان ، aiubrezaee@yahoo.com
چکیده:   (3213 مشاهده)
امروزه جاده­‌های جنگلی براساس نقش انکار­ناپذیری که در زمینه­‌های جنگل­داری، جنگل‌­شناسی، بهره­‌برداری و دسترسی سریع و آسان به مناطق جنگلی دارند، جزئی جدا نشدنی از منابع طبیعی محسوب می­‌شوند. اما با تغییراتی که در طول مسیر بر پوشش گیاهی، هیدرولوژی، خاک و شکل طبیعی مناطق جنگلی ایجاد می­‌کنند، به برهم زدن تعادل طبیعی مناطق و افزایش فرسایش و تولید رسوب در این مناطق منجر می­‌شوند. امروزه برای برآورد میزان فرسایش و رسوب جاده‌­های جنگلی، مدل­‌های زیادی طراحی و معرفی شده‌­اند که می‌­توانند به کارشناسان در پیش­‌بینی میزان تولید رسوب در جاده‌­های جنگلی کمک کنند. در این پژوهش برای پیش­‌بینی میزان تولید رسوب، از دو مدل WARSEM و SEDMODEL برای تخمین میزان متوسط سالیانه­‌ی تولید رسوب در جاده­‌ی جنگلی استفاده شد. به این منظور، 2602 متر از جاده­‌های سری دو طرح جنگل­داری رضاییان واقع در حوضه آبخیز 88 طرح آبخیزداری زرین­گل شهرستان علی‌­آباد انتخاب شد. در ابتدا کل جاده­‌ی منطقه به واحد­های همگن تقسیم شد، سپس شاخص­‌هایی مانند طول جاده، عرض جاده، میزان تولید رسوب، شاخص مربوط به سطح جاده، ترافیک، شیب طولی جاده، بارندگی و انتقال رسوب، با استفاده از نقشه‌­های GIS بررسی و اطلاعات موجود در کتابچه­‌ی طرح جنگل­داری منطقه و بازدید زمینی محاسبه شد. برای برداشت میزان رسوب واقعی سطح جاده، در انتهای هر واحد ظرف مناسبی در انتهای تله­‌ی رسوب­گیر قرار گرفت و پس از هر بارندگی نمونه‌­گیری شد. با محاسبه­ی میزان فرسایش و تولید رسوب در جاده و قطعات مختلف با استفاده از WARSEM و SEDMODL و مقایسه­ی آنها با مقدار اندازه‌­گیری شده، مشخص شد که بین مقدار رسوب برآورد شده توسط WARSEM و SEDMODL تفاوت معنی­‌داری وجود نداشت، اما این مقادیر برآوردی در سطح احتمال 5 درصد، بیش از مقدار اندازه­‌گیری شده بود. همچنین شیب طولی جاده بر مقدار رسوب برآورد شده در سطح احتمال 5 درصد تأثیر معنی­‌داری داشت.
واژه‌های کلیدی: برداشت میدانی، جاده‌ی‌ جنگلی، رسوب، شیب طولی، مدل‌های تجربی.
متن کامل [PDF 1519 kb]   (562 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: مدلسازی و تحلیل زمانی و مکانی رخداد انواع مختلف فرسایش محیطی
دریافت: 1399/12/7 | انتشار: 1400/4/28
بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.