سال 12، شماره 2 - ( تابستان 1401 )
جلد 12 شماره 2 صفحات 171-154 |
برگشت به فهرست نسخه ها
گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی و محیط زیست، دانشگاه اراک، اراک ، Javad_370@yahoo.com
چکیده: (1503 مشاهده)
با توجّه به اهمّیت کنترل و ذخیره منابع آب‌های سطحی و تأثیر رسوبگذاری مخازن سدها بر آن، در این پژوهش به بررسی عملکرد رسوبگذاری در رودخانه و سدّ کمال صالح با مدلGstars4.0 پرداخته شد. برای این کار، بیش از 35 کیلومتر از طول رودخانه بررسی شد. همچنین برای اجرای مدل و بررسی رسوبگذاری مخزن، دو حالت حدی در نظر گرفته شد: یکی بیشترین مقدار سطح آب در سد (مخزن پر) و دیگری مخزن نیمه‌پر. سپس نرم‌افزار برای پنجاه سال اجرا شد و نتایج نشان داد که در حالت مخزن پر و نیمه پر، رسوبگذاری در مکان‌های متفاوتی روی خواهد داد. در حالت مخزن پر نیز رسوبگذاری در فاصله دورتری از سد و در انتهای مخزن انجام شد که دلیل این امر، عمق بیشتر آب و در نتیجه سرعت کمتر آن در حرکت به سمت سد است. در این حالت، جلوی جبهه رسوبگذاری در حدود هفت هزار متر با سد فاصله دارد؛ این در حالی است که برای مخزن نیمه پر، فاصله جبهه جلویی رسوبگذاری با دیواره سد تقریباً 2500 متر است. طولی از رودخانه که رسوبگذاری ـ در حالت مخزن پر و نیمه‌پر ـ در آن انجام می‌شود، به ترتیب 3243 و 3220 متر و حداکثر عمق رسوبگذاری به ترتیب، 14.46 و 12.79 متر است. بنابراین، به نظر می‌رسد که در طول رسوبگذاری و ارتفاع آن تفاوت چندانی وجود ندارد و فقط مکان رسوبگذاری جا به جا شدهاست که در مخزن سد نیمه پر، رسوبگذاری به بدنه سد نزدیکتر است. در عمل، جبهه رسوبگذاری میتواند با توجّه به وضعیت بهره‌برداری در بین این دو حالت قرار گیرد؛ بنابراین، عملکرد بهره‌برداری از مخزن میتواند بر میزان رسوبگذاری مخزن و عمر مفید آن تأثیر زیادی داشته باشد.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
مدلسازی و تحلیل زمانی و مکانی رخداد انواع مختلف فرسایش محیطی
دریافت: 1400/5/1 | انتشار: 1401/4/1
دریافت: 1400/5/1 | انتشار: 1401/4/1
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |