ایازی زهرا، مصباح زاده طیبه، آذرنیوند حسین، جوان نیکخواه محمد، صداقتی ابراهیم. بررسی ارتباط میکوریزایی با برخی ویژگیهای مرفوفیزیولوژیکی گیاه و خصوصیات خاک به منظور مهار گرد و غبار. پژوهش هاي فرسايش محيطي. 1402; 13 (1) :228-247
URL: http://magazine.hormozgan.ac.ir/article-1-711-fa.html
دانشکده منابع طبیعی، دانشکده منابع طبیعی و کشاورزی کرج، دانشگاه تهران، ایران ، tmesbah@ut.ac.ir
چکیده: (1828 مشاهده)
فرسایش بادی یکی از عوامل اصلی تخریب خاک و محیط زیست، آلودگی هوا، انتقال ذرات معلق و رسوب آن در شبکههای آبیاری و زهکشی است. طوفان گرد و غبار هنگامی رخ میدهد که بادهای غالب و قوی، ذرات خاک گسسته و خشک را با خود بلند و تا مسافتهای طولانی حمل کند. بهترین روش تثبیت مناطق حساس به فرسایش بادی و طوفانهای گرد و غبار، استقرار پوشش گیاهی است. با توجه به شرایط سخت مناطق بیابانی، استقرار پوشش گیاهی با مشکلاتی همراه است؛ بنابراین، همزیستی بین گیاهان و قارچهای میکوریز میتواند بر تولید، زادآوری و استقرار پوشش گیاهی نتایج مثبتی به همراه داشته باشد. این پژوهش با هدف بهبود توسعه گیاهان در کاهش فرسایش بادی انجام شد. پس از نمونهبرداری از ریشه و خاک ریزوسفری گیاهان، نهالهای تاغ، گز و قرهداغ در دو سطح تلقیح با قارچ میکوریزا و بدون تلقیح، سه سطح بدون تنش آبی، تنش آبی متوسط و تنش آبی شدید و سه نوع خاک استاندارد، خاک شماره 1 (EC=0/5) و خاک شماره 2 (EC=6) در قالب طرح فاکتوریل به صورت کشت گلخانهای انجام شد. سپس آزمایشهای مربوط به تونل باد، بررسی خصوصیات مورفولوژیکی گیاهان و آزمایشهای مربوط به کلونیزاسیون قارچ میکوریزا بر روی ریشه گیاهان بررسی شد. در این پژوهش، تلقیح قارچ میکوریزا به طور معنیداری باعث افزایش صفات رویشی در هر سه نوع گیاه شد؛ به طوری که در گیاه تاغ به افزایش 18 تا 40 درصدی صفات رویشی و کاهش ده درصدی میزان هدررفت خاک، در گیاه گز به افزایش 20 تا 45 درصدی صفات رویشی گیاه و کاهش دوازده درصدی میزان هدر رفت خاک و در قره داغ به افزایش 21 تا 35 درصدی صفات رویشی گیاه و کاهش ده درصدی میزان هدر رفت خاک منجر شد.