دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران ، myamani@ut.ac.ir
چکیده: (2424 مشاهده)
مناطق ساحلی از طرفی تحتتأثیر فرایندهای هیدرودینامیک دریا و خشکی و از طرف دیگر تحتتأثیر فعالیتهای انسانی اطراف خط ساحلی است که اغلب توان بالایی در آسیبپذیری دارد و باید قابلتوجه قرار گیرد. پژوهشهای دیرینهشناسی، افتوخیز تراز آبی دریای خزر را در قالب ارقام چند ده متری تأیید میکند. سواحل دریای خزر دارای توپوگرافی و کاربری اراضی متفاوتی از جمله اراضی پست مرتبط با مصب رودخانهها، خورها یا پیشرفتگیهای آب دریا در خشکی و سواحل نسبتاً بلندتر ماسهای و شنی است و عموماً شیب پسکرانه آن نیز بسیار اندک است. این عوامل، شرایط مساعدی را برای غرقاب شدن زمینها در مواقع افزایش سطح تراز آب دریا یا بالا آمدن سطح پیزومتری آبخوانهای ساحلی فراهم میکند. هدف این تحقیق، تعیین آسیبپذیری خط ساحلی غرب دریای خزر (تالش تا انزلی) با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی و تکنیک مقایسه زمانی ـ مکانی تغییرات است. متغیرهای مورد بررسی در این پژوهش، شامل تغییرات ائوستاتیک تراز دریا، ژئومورفولوژی، توپولوژی و کاربری اراضی است. نتیجه پژوهش نیز حاکی از آن است که سواحل با آسیبپذیری کم، متعلق به نواحی اطراف موجشکن پره سر و مناطقی است که توسط جریانهای خشکی تقویت میشود. 2/56 کیلومتر از 4/93 کیلومتر (شصت درصد) ساحل مورد مطالعه نیز نیازمند توجه ویژه در جهت تعیین رویکردهای مدیریتی برای حفاظت از ساحل، جلوگیری از فرسایش ساحلی و تقویت و تغذیه ساحل است.