TY - JOUR JF - E.E.R.Journal JO - E.E.R. VL - 12 IS - 2 PY - 2022 Y1 - 2022/6/01 TI - Calibration of WetSpa Model using Black Widow Spider and Social Spider Multi-objective Optimization Algorithms TT - واسنجی مدل هیدرولوژیکی WetSpa با استفاده از الگوریتم‌های بهینه‌سازی چندهدفه عنکبوت اجتماعی و عنکبوت بیوه سیاه N2 - مدل­‌های بارش ـ رواناب مفهومی، از جمله ابزارهای ساده و در عین حال کارآمد در مدل­سازی هیدرولوژیکی است. این مدل‌­ها با درنظرگرفتن اطلاعات ورودی از قبیل بارش، تبخیر ـ تعرق، دمای اندازه­‌گیری شده و اطلاعات توپوگرافی حوضه، سیستم جریان را با استفاده از روابط پیچیده ریاضی شبیه­سازی می­کند. در این مقاله، از مدل هیدرولوژیکی ـ توزیعی WetSpa برای شبیه­سازی رواناب حوضه زشک استفاده شد. این پژوهش، قابلیت الگوریتم­های بهینه­سازی عنکبوت اجتماعی و عنکبوت اجتماعی بیوه­ سیاه را در واسنجی­ مدل هیدرولوژیکی WetSpa به منظور شبیه­سازی بارش ـ رواناب حوضه­ زشک بیان می­کند. از الگوریتم­های بهینه­سازی بالا به صورت چند ­هدفه برای واسنجی یازده پارامتر سراسری مدل WetSpa استفاده شد. در این تحقیق از معیار نش ـ ساتکلیف و نش ـ ساتکلیف لگاریتمی نیز به عنوان تابع هدف استفاده شد تا به­وسیله آنها، عملکرد مدل در پیش­بینی دبی­های حداکثری و حداقلی بهبود یابد. نتایج نشان داد که هر دو الگوریتم عنکبوت اجتماعی (SSO) و عنکبوت بیوه سیاه (BWO) به ترتیب با ضریب رگرسیون 0.71 و 0.76، عملکردهای مناسبی را در واسنجی مدل از خود نشان دادند. مقدار شاخص RMSE در دوره واسنجی نیز به طور متوسط برابر با 123.6 و 160.1 بود. همچنین، تجزیه و تحلیل حساسیت پارامترهای مؤثر نشان داد که 10K (ضریب رواناب سطحی) با 36% تأثیر بر مقدار دبی جریان، حساس­ترین پارامتر سراسری مدل WetSpa بود. SP - 205 EP - 229 AU - Sarraf, Amirpouya AU - Ghasemi, Hojjatollah AD - Department of Civil Engineering, Roudehen Branch, Islamic Azad University, Roudehen, Iran KW - The Social Spider algorithm KW - Black Widow Spider algorithm KW - the Zask-Mashhad catchment basin KW - the WetSpa rainfall-runoff model KW - calibration. UR - http://magazine.hormozgan.ac.ir/article-1-670-fa.html ER -