TY - JOUR T1 - Risk analysis of urban flood in Bandar Abbas using Machine Learning model and Analytic Hierarchy Process TT - تحلیل ریسک و آسیب‌پذیری سیلاب شهری بندرعباس با استفاده از مدل‌های ماشین بردار پشتیبان و بیشینه بی‌نظمی JF - E.E.R.Journal JO - E.E.R.Journal VL - 11 IS - 1 UR - http://magazine.hormozgan.ac.ir/article-1-603-fa.html Y1 - 2021 SP - 36 EP - 57 KW - Flood Vulnerability KW - Spatial Prediction KW - Support vector machines KW - Maxent model N2 - توسعه­ی مناطق شهری و روستایی، تبدیل اراضی و بهره‌­برداری بیش از ظرفیت منابع طبیعی در دهه­‌های اخیر، به تغییر در خصوصیات هیدرولوژیکی حوزه­های آبخیز و در پی آن، تغییر در رژیم هیدرولوژیکی رودخانه­‌ها منجر شده­است. این تغییر به ایجاد رواناب بیش از حد ظرفیت رودخانه نیز منجر شده که به­‌صورت سیلاب­‌های مخرب دیده می­شود. در این مطالعه، تحلیل ریسک سیلاب شهری بندرعباس با استفاده از دو مدل یادگیری ماشینی بیشینه بی­‌نظمی و ماشین­‌بردار پشتیبان، و تحلیل سلسله مراتبی صورت گرفت. در تحقیق حاضر از شش عامل مؤثر بر سیلاب شهری شامل ارتفاع، شیب، فاصله از سطح ایستابی، ظرفیت انتقال آب، فاصله از خور و فاصله از شبکه­ی جمع­آوری رواناب سطحی استفاده شد. از مجموع 98 موقعیت آب‌گرفتگی، به صورت تصادفی 70 درصد به عنوان داده­های آزمون و 30 درصد به عنوان داده­های اعتبارسنجی طبقه­بندی شد. نتایج حاصل از به کارگیری دو مدل در تحلیل خطر سیلاب بر اساس منحنی ROC در هر دو بخش آموزش (AUC: 0.987) و اعتبارسنجی (AUC: 0.948)، نشان داد که مدل یادگیری ماشینی نسبت به مدل بیشینه بی‌نظمی دقت بیشتری دارد. برای تحلیل آسیب‌پذیری سیل و تعیین پارامتر مؤثر بر سیلاب شهری، از تحلیل سلسله مراتبی AHP استفاده شد. نتایج تحلیل آسیب‌پذیری نشان داد که عامل تراکم جمعیت دارای بیشترین اهمیت است. در نهایت، تحلیل جامع ریسک آبگرفتگی اثبات کرد که بخش‌های جنوبی و مرکزی شهر بندرعباس، ریسک آبگرفتگی زیادی دارند و این بخش­ها برای مدیریت رواناب شهری و آبگرفتگی در اولویت بالایی هستند. توسعه­ی فضای سبز و افزایش ظرفیت سیستم جمع­آوری رواناب خیابان­ها، از جمله اقدامات مهم برای کاهش ریسک آب‌گرفتگی شهری است. همچنین توزیع مکانی تراکم جمعیتی و تراکم شهری در بندرعباس، نامتوازن بود و این موضوع باید در برنامه­های مدیریتی این شهر لحاظ شود تا میزان تمرکز جمعیتی در مناطق دارای ریسک زیاد کاهش یابد. M3 10.52547/jeer.11.1.36 ER -