مجله پژوهش‌های فرسایش محیطی

ناپایداری و تحرک تپه‌های ماسه‌ای یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های برنامه‌ریزی و مدیریت در جلگه‌های ساحلی مناطق خشک است. هدف اصلی این پژوهش شناسایی ویژگی‌های مورفوژنتیک و جهت جابجایی توده‌های ماسه‌ای جلگه غربی مکران است. ویژگی‌های مورفومتری، جهت کشیدگی فرم‌های ماسه‌ای و توزیع فضایی آن‌ها، ویژگی‌های رسوب‌شناسی از جمله شاخص‌های گرانومتری و مورفوسکوپی رسوب، سرعت و جهت وزش باد، نقشه‌های توپوگرافی و زمین‌شناسی، عکس‌های هوائی، تصاویر ماهواره‌ای، بینوکولر، GPS و نیز نرم‌افزارهای رایانه‌ای از جمله  Gradistat،Freehand WRPlOT View, و ArcGIS داده، مواد و ابزارهای اصلی تحقیق را تشکیل داده‌اند. با استفاده از داده‌های ایستگاه‌های هواشناسی منطقه، بادهای غالب، سرعت و جهت آن‌ها و بادهای محلی بررسی‌شده و گلبادهای منطقه ترسیم شد. با بررسی عکس‌های هوائی و تصاویر ماهواره‌ای و نیز کنترل میدانی، نقشه لندفرم‌های بادی و مورفولوژی عمومی تراکم‌های ماسه‌ای تهیه شد و جهت‌ توسعه فرم‌های ماسه‌ای مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس یافته‌ها، توده‌های ماسه‌ای جلگه ساحلی از نظر منابع رسوب، به توده‌های ماسه‌ای داخلی حاصل از کاوش سطح جلگه توسط باد و توده‌های ماسه‌ای ساحلی با آورد رسوب از محدوده جزر و مدّی تقسیم می‌شوند. همچنین در بخش‌هایی از جلگه که لندفرم‌های کاوشی به‌صورت گسترده حضور ندارند، جلگه فاقد توده‌های ماسه‌ای داخلی بوده و صرفاً توده‌های ماسه‌ای ساحلی، زبانه‌ها و پشته‌های سدّی تشکیل‌شده‌اند.