مجله پژوهش‌های فرسایش محیطی

فرسایش به ویژه فرسایش خاک توسط آب یکی از مسائل مهم و اصلی تخریب منابع زیست محیطی است. جلوگیری از فرسایش، مستلزم شناخت ابعاد مختلف آن می باشد. یکی از اشکال فرسایش آبی، فرسایش آبراهه‌ایی می‌‌باشند. در این تحقیق نقش عوامل محیطی شامل شیب، طبقات ارتفاعی، جهت دامنه، سازند زمین‌شناسی و حساسیت به فرسایش در ایجاد فرسایش آبراهه‌ایی با مشخصه‌ی تراکم زهکشی در منطقه‌ی فیروزکلای کجور مطالعه شد. برای انجام این مطالعه لایه‌ی شبکه زهکشی با متغیرهای مستقل انطباق و تراکم زهکشی در کلاس‌های مختلف مربوط به هر متغیر به‌دست آمد. در ادامه ارتباط متغیر وابسته با مستقل از طریق مدل رگرسیونی بررسی شد همچنین کلاس‌های موثر بر تراکم زهکشی با روش خوشه‌بندی تحلیل و آزمون صحت گروه‌بندی انجام شد. نتیجه‌ی مطالعه گویای تاثیر قاطع نوع پوشش بر روی فرسایش در منطقه است یعنی فراوانی طول و تراکم در مناطق مرتعی برتری دارد. نتایج حاصل از مدل رگرسیونی انجام گرفته در خصوص تراکم زهکشی با شیب، طبقه‌ی ارتفاعی و جهت دامنه‌ی گویای ارتباط معنی‌دار بین آن‌ها بوده و نوع رابطه از نوع نمایی است. از نظر مشارکت کلاس متغیرها با تحلیل خوشه‌ایی در پوشش جنگلی، سه گروه و در پوشش مرتعی نیز چهار گروه تفکیک شد. آزمون معنی داری و صحت انجام گرفته نیز گویای درستی طبقه‌بندی کلاس‌های متغیرهای دخیل در ایجاد آبراهه‌ها بوده است.