گروه احیای مناطق خشک و کوهستانی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران ، hakhosravi@ut.ac.ir
چکیده: (2364 مشاهده)
تپههای ماسهای ساحلی، یکی از اشکال مورفولوژی مهم مناطق ساحلی است که در پشت ساحل تشکیل میشود. در این مناطق معمولاً بادهای فراوان و کافی برای انباشت رسوبات وجود دارد. بنابراین، این تپهها در نقاطی که ذخیره رسوبی، حمل رسوب، اقلیم و فضای کافی اجازه دهد، ایجاد و توسعه مییابند و اشکال مختلفی را به وجود میآورند. اهمیت نقش تپههای ماسهای ساحلی به عنوان مانعی در برابر امواج و مخزنی از شن و ماسه، منبع تغذیه ساحل در برابر فرسایش است. بخش عمدهای از ساحل شرقی بندر جاسک را تپههای ماسهای ساحلی تشکیل میدهد. هدف از این پژوهش، بررسی ویژگیهای رژیم بادی و قابلیت حمل ماسه در ساحل شرقی این بندر است. بر همین اساس، با استفاده از دادههای سرعت و جهت باد ساعتی طی بازه زمانی بیست ساله (1399-1380) ایستگاه سینوپتیک جاسک و با استفاده از نرمافزار WRPlot، گلباد سالانه و فصلی و با استفاده از نرمافزار Sand Rose Graph، گلماسه سالانه، فصلی و ماهانه ایستگاه مورد نظر بررسی شد. نتایج گلبادهای سالانه و فصلی نشان داد که جهت باد غالب، عمدتاً غربی است. بیشترین فراوانی بادهای فرساینده نیز در فصل تابستان و در ماههای مرداد و شهریور است و کمترین فراوانی در فصل پاییز و در آبان ماه مشاهده میشود. جهت باد ماسهآور نیز عمدتاً شمالغربی است. انرژی باد در منطقه جاسک براساس قابلیت حمل، در کلاس کم قرار دارد که بیشترین و کمترین میزان به ترتیب در آبان و مهر است. از سوی دیگر، توانایی دبی ماسه براساس میانگین قابلیت حمل ماسه ( DP=257 v.u ) برای این محدوده در حدود هیجده مترمکعب در واحد عرض برآورد میشود. براساس بازدیدهای میدانی و تصاویر ماهوارهای، پهنههای ماسهای در این منطقه وسعت بیشتری دارند و سایر تپههای عرضی، سیف و برخان در وسعت کمتر تشکیل شده و توسعه یافتهاند و در کل، رشدی معادل 665/10 کیلومترمربع دارند.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
مدلسازی و تحلیل زمانی و مکانی رخداد انواع مختلف فرسایش محیطی دریافت: 1400/12/14 | انتشار: 1401/6/30