سال 14، شماره 3 - ( پاییز 1403 )                   جلد 14 شماره 3 صفحات 27-1 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Rajabi Eslami A, Ghahroudi Tali M, Salehipour Milani A. The Relevance of the River Pattern and its Effect on the Groundwater Parameters (Case study: the plains of the southern Hillside of Alborz center). E.E.R. 2024; 14 (3) :1-27
URL: http://magazine.hormozgan.ac.ir/article-1-832-fa.html
رجبی اسلامی علی، قهرودی تالی منیژه، صالحی پور میلانی علیرضا. ارتباط الگوی رودخانه‌ای و تأثیر آن بر پارامترهای آب زیرزمینی (منطقه مطالعاتی: دشت های دامنه های جنوبی البرزمرکزی). پژوهش هاي فرسايش محيطي. 1403; 14 (3) :1-27

URL: http://magazine.hormozgan.ac.ir/article-1-832-fa.html


گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم زمین دانشگاه شهید بهشتی ، m-ghahroudi@sbu.ac.ir
چکیده:   (949 مشاهده)
رودخانه‌ها به‌عنوان یکی از عوامل شکل زا همواره نقش برجسته‌ای در مطالعات ژئومورفولوژی داشته‌اند و تا حدود بسیار زیادی ماهیت ژئومورفیک هر منطقه را نشان می‌دهند. ازآنجایی‌که الگوی کانال رودخانه برگرفته از مجموعه خصوصیاتی رسوب‌شناسی و مورفومتری رودخانه است، می‌تواند تأثیر زیادی در شناسایی مناطق نفوذپذیر جهت تغذیه آب‌های زیرزمینی داشته باشد. در این پژوهش سعی شده تا نقش الگوهای رودخانه‌ای را بر پارامترهای آب زیرزمینی دشت‌های غربی تهران، کرج و قزوین در دامنه های جنوبی البرز مرکزی بررسی کرده و نتایج آن را به‌عنوان راهبردی جدید در راستای شناسایی پتانسیل آب‌های زیرزمینی در اختیار برنامه ریزان سرزمین قرارداد. نوع روش استفاده‌شده در این پژوهش به‌صورت توصیفی-همبستگی و توصیفی-مقایسه ای است. بر این اساس26رودخانه در منطقه موردمطالعه انتخاب و با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای لندست 8 و سنتینل 2 کانال رودخانه‌های منطقه موردمطالعه استخراج گردید. سپس در نرم‌افزار ArcGis 10.8  مقاطع رودخانه‌ها تفکیک و  ضریب سینوسیته هر رودخانه محاسبه شد و رودخانه‌ها به سه الگوی مستقیم، سینوسی، پیچان‌رودی طبقه‌بندی گردید. همچنین نقشه‌های پهنه‌بندی با استفاده از داده‌های عمق سطح ایستابی، دبی چاه و میزان هدایت الکتریکی در 587 حلقه چاه آب شرکت مدیرت منابع آب کشور ترسیم گردید. در ادامه با استفاده از روش‌های آماری ارتباط الگوی رودخانه‌ای و ضریب سینوسیته رودخانه‌ها  با پارامترهای عمق سطح ایستابی، دبی چاه و میزان هدایت الکتریکی آب زیرزمینی مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که هر سه پارامتر آب زیرزمینی دارای همبستگی قوی و اختلاف معنادار 95% با الگوهای مستقیم، سینوسی و پیچان‌رودی دارد. همچنین پهنه‌های رودخانه‌ای که دارای الگوی سینوسی هستند بیشترین میزان آبدهی را نسبت به دو الگوی دیگر دارد. رابطه ضریب سینوسیته رودخانه با میزان هدایت الکتریکی و عمق سطح ایستابی  به‌صورت خطی و غیر تصادفی بوده و با حرکت از الگوی مستقیم به سمت الگوی پیچان‌رودی میزان هدایت الکتریکی و عمق سطح ایستابی افزایش پیدا می‌کند. یافته‌های این پژوهش نشان داد که با بهره‌گیری از الگوهای رودخانه‌ای می‌توان مرز تغییرات کمی و کیفی آب زیرزمینی را مشخص نمود و میانگین عددی آن را به‌عنوان الگویی در ارزیابی تغییرات ویژگی‌های هیدرولوژیکی آب‌های زیرزمینی در منطقه موردمطالعه و سایر مناطق مشابه مورداستفاده قرارداد.
 
متن کامل [PDF 2073 kb]   (313 دریافت)    
نوع مطالعه: مستخرج از پایان‌نامه / رساله / طرح پژوهشی | موضوع مقاله: مدیریت و کنترل اثرات فرسایش محیطی
دریافت: 1402/10/5 | انتشار: 1403/7/10

فهرست منابع
1. Asghari Moghadam, A., 2009, principles of groundwater knowledge, Journals of Tabriz University Publications (in Persian).
2. Adeli, Z., Ghahroudi Tali, M. Sadough, H., 2021, Application of Geomorphons method in identifying landform elements (Casestudy: Hablehroud Basin), Published by Quantitative Geomorphological Research, Volume 10, Issue 2, Pages 106-119
3. Brwon, A.G., 1995, Geomorphology and Groundwater, Publishers OF Wiley
4. Chorley, R.J., Schumm, S.A., Sugden, D.E.,1984, Geomorphology, Publishers OF Routledge.
5. Charlton, R., 2007, Fundamentals of Fluvial Geomorphology, Publishers OF Routledge. [DOI:10.4324/9780203371084]
6. Dongare, C. U., Deota, B., 2023, Significance of geomorphic indicators for identification of groundwater recharge potential in the Khapri watershed of Deccan Volcanic Province (DVP), district Dangs, western India, [DOI:10.1016/j.gsd.2023.100956]
7. Ebrahimi, Mirmohammad Sadeghi, Pasandi, 2018, Groundwater Depletion and Stream-Aquifer Interaction (Case Study: The Najafabad Aquifer in Zayandehroud River Basin), Journal of Water and Soil Science, Volume 22, Issue:2, pages:107-125(in Persian). [DOI:10.29252/jstnar.22.2.107]
8. Ghahroudi Tali, M., Khodamoradi, F., Alinori, K, 2023, The effect of groundwater loss on land subsidence risks in Dehgolan plain of Kurdistan province, Journal of Environmental Risk Management of Tehran University, Volume 10, Number 1, Pages 59-70 (in Persian) .
9. Gregory, K.J., Davis, R.J., Downs, P.W., 1992, Identification of river channel change due to urbanization, Applied Geography, Volume 12, Pages 299-318. [DOI:10.1016/0143-6228(92)90011-B]
10. Godfray, G., Tembo, M., 2022, Assessment of ground water potentiality in semi-arid area of central Tanzania. implication from geology and geomorphology of the dodoman supergroup, Journal of Geology, Ecology, and Landscapes, vol 6. [DOI:10.1080/24749508.2022.2109833]
11. Hengl, T., Reuter, H., 2009, Geomorphometry Concepts, Software, Applications, Publishers OF Developments in Soil Science, Volume 33.
12. Hosseinzade, M. M., Esmaeili, R., 2014, Fluvial concepts, forms and processes Geomorphology, Publications of Shahid Beheshti University (in Persian).
13. Iran Meteorological Organization, 2010-2021, Statistical report of synoptic stations (in Persian) .
14. Khamisabadi, S., Manshori, M., Sayadi, M., Salari, M., 2012, Valuation potential of water quality in occurrence of sedimentation and corrosion in drinking water facilities in Goybolagh village, Malard city, Journal of environment Geology, Volume 6, Issue 21, Pages 83-102.
15. Koshraftar, R., 2021, Geomorphologists and overlooking the philosophy of science in geomorphology, Physical Geography Research Quaterly, Volume 55, Issue 2, Pages 133-150 (in Persian).
16. Khalili Naftchali, A., Khashai, A, 2016, familiarization with water finding methods, second national congress of drainage irrigation of Iran, Isfahan University of Technology (in Persian).
17. Kardavani, P., 2013, The Problems of Waters in Iran, Publishers OF university of Tehran Press (in Persian).
18. Movahed Danesh, A.A., 2013, The Hydrology of the Surface Waters of Iran, The Organization for Researching and Composing University Textbooks in the Islamic Sciences and the Humanities (SAMT) (in Persian) .
19. Mollard, H. D. (1968), "The role of photo-interpretation in finding groundwarter sources in Western Canada", proc, 2nd Seminar on air photo interpretation in the development of Canada, The Queen's Printer, Ottawa, Pages. 57-75.
20. Ministry of Energy of Iran 2016, draft guide for morphological studies of rivers, publication number 314.
21. Nimnate, P., Montri, C., Thitimakorn, T., Hisada, K., 2017, Geomorphic criteria for distinguishing and locating abandoned channels from upstream part of Mun River, Khorat Plateau, northeastern Thailand, Environmental Earth Sciences, Volume 76, Issue 9. [DOI:10.1007/s12665-017-6657-y]
22. Nosrati, K., Rajabi Eslami, A., 2019 Sayadi, M., Spatiotemporal Assessment of Groundwater Quality and Quantity Variation in Mallard County Tehran, Publishers OF Iranian Journal of Watershed Maneagement Science and Engineering, Volume 13, Issue 46 , Pages 121-123 (in Persian).
23. Office of the Vice President of Strategic Planning and Control of Iran, 2012, Guidelines for the classification and coding of watersheds and study areas in the country, Publication No. 310.
24. Parvez, Laleh., Bonyadi, Hussain., 2018, Wheat yield modeling using climatic indicators and clustering, Journal of Ecohydrology, Volume 6, Number 2, Pages 479-491 (in Persian).
25. Regional Water Company of Qazvin. 2014. Available from https://www.qzrw.ir/st/51. Accessed 14th April 2014(in Persian).
26. Sadaqi, M., 2013, Earth and Water Resources (Groundwater), Journals of Payame Noor University (in Persian).
27. Verma, N., Patel, R. K., 2021, Delineation of groundwater potential zones in lower Rihand River Basin, India using geospatial techniques and AHP, The Egyptian Journal of Remote Sensing and Space Science, Volume 24, Issue 3, Pages 559-570 [DOI:10.1016/j.ejrs.2021.03.005]
28. Verstappn, H. Th (1998), "Applied geomorphology", Elsevier.
29. Wilcock, P. R., Iverson, R. M., 2003, Prediction in Geomorphology (Geophysical Monograph), Published by Geophysical Monograph Series. [DOI:10.1029/GM135]
30. Zongiun, G., Wenyue, L., Jiutan, L., Zhenyn, W., Shu, W., 22, Study on the Relationship between River Water and Groundwater under Different Aquifer Mediums, Journal Description Water, 14(7):1134. [DOI:10.3390/w14071134]

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به مجله پژوهش‌های فرسایش محیطی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2025 CC BY-NC 4.0 | Environmental Erosion Research Journal

Designed & Developed by : Yektaweb