۳ نتیجه برای رگرسیون چندمتغیره
قباد رستمی زاد، علی سلاجقه، علی اکبر نظری سامانی، جمال قدوسی،
سال ۴، شماره ۱ - ( ۲-۱۳۹۳ )
چکیده
یکی از انواع فرسایشهای آبی که موجب تخریب اراضی و بر هم خوردن تعادل در پهنه‌های منابع طبیعی و اراضی کشاورزی میشود و خسارات سنگینی به‌بار می‌آورد، پدیده فرسایش خندقی است. برای کنترل این پدیده، شناخت عوامل موثر بر خصوصیات ژئومتری آن اهمیت ویژه‌ای دارد. تخریب اراضی، بر هم خوردن منظر زمین و تعادل اکولوژیک و به مخاطره افتادن منابع زیستی در این مناطق، از جمله موارد دیگری است که پژوهش در مورد فرسایش خندقی به ویژه در شهرستان دره‌شهر را گریزناپذیر و الزامی میکند. در همین راستا تعداد ۳۶ خندق در پهنه خندقی دره شهر در استان ایلام انتخاب شدند. برای این منظور عوامل محیطی، خصوصیات فیزیکی-شیمیایی خاک، پوشش و هیدرولوزیکی خندق‌های مورد آزمون با استفاده از عکسهای هوایی، نقشه‌های رقومی مربوطه و عملیات‌های میدانی مشخص شدند. نتایج بررسی‌های آماری با استفاده از روش رگرسیون چند متغیره(روش گام‌به‌گام) نشان داد که طول خندق با مساحت بالادست خندق، عرض بالا و پایین و سطح مقطع خندق با ضریب گردی حوضه، عمق خندق با ضریب گردی حوضه و انحنای دامنه، ارتفاع پیشانی خندق با شیب محلی سر خندق و شیب جداره خندق با درصد تاج پوشش رابطه معنی‌داری دارند. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که مشخصات ژئومتری خندق در منطقه مورد مطالعه تابعی از سطح بالادست، ضریب گردی حوضه، انحنای دامنه، شیب محلی سر خندق و در صد تاج پوشش حوزه آبخیز خندق خواهد بود.
راضیه معتمدی، محمود آذری،
سال ۷، شماره ۴ - ( ۱۱-۱۳۹۶ )
چکیده
فرسایش خاک یک فرایند ژئومورفیک غالب است که امنیت غذایی را در بخشهای وسیعی از کرهی زمین تهدید میکند. ویژگیهای ژئومورفیک حوضه در هیدرولوژی، فرسایش خاک و تولید رسوب نقش مهمی دارد و میتواند شاخصی از وضعیت فرسایش و رسوبگذاری حوضه باشد. این تحقیق با هدف استفاده از قابلیتهای سیستم اطلاعات جغرافیایی برای استخراج خصوصیات ژئومورفیک حوضه و بررسی ارتباط آن با رسوب حوضه در ۲۲ زیرحوضه در استان خراسان رضوی اجرا شد. بدین منظور بار رسوب سالانه با استفاده از منحنی سنجه رسوب محاسبه شد. به منظور استخراج خصوصیات فیزیوگرافی و ژئومورفیک زیرحوضهها، از مدل رقومی ارتفاع با دقت مکانی ۳۰ متر استفاده و ۳۰ ویژگی ژئومورفیک برای هر زیرحوضه محاسبه شد. به منظور تعیین ارتباط بین خصوصیات ژئومورفیک با رسوب هر زیرحوضه، از تحلیل رگرسیون چند متغیره گام به گام استفاده شد. نتیجهی بررسی ارتباط بین خصوصیات ژئومورفیک با رسوب زیرحوضهها نشان داد که مقدار رسوب تولیدی با ضریب فرم حوضه و متوسط بارندگی سالانه، همبستگی مثبت داشته و در سطح ۵ درصد معنیدار بودهاست. همچنین پارامترهای مربوط به شکل حوضه شامل ضریب فرم حوضه، کشیدگی و شاخص شکل به ترتیب با ضریب همبستگی ۸/۷۶، ۵/۷۶ و ۷۲ درصد در کنار بارندگی سالانه با ضریب ۹/۷۳ درصد، بیشترین همبستگی را با مقدار رسوب حوضهها داشتهاند. در مجموع، با توسعهی قابلیتهای سامانهی اطلاعات جغرافیایی در استخراج پارامترهای مختلف فیزیوگرافی و ژئومورفیک حوضه، امکان ارائهی روابط منطقهای برای پیشبینی رسوب وجود دارد که میتواند در برنامههای کنترل رسوب و آبخیزداری استفاده شود.
قباد رستمی زاد، زهرا خانبابایی،
سال ۹، شماره ۴ - ( ۱۱-۱۳۹۸ )
چکیده
یکی از انواع فرسایشهای آبی که به تخریب اراضی و بر هم خوردن تعادل در پهنه های منابع طبیعی منجر میشود، پدیده ی فرسایش خندقی است. تخریب اراضی کشاورزی حاصلخیز، بر هم خوردن منظر زمین و تعادل اکولوژیک و به مخاطره افتادن منابع زیستی، پژوهش در زمینه ی فرسایش خندقی در شهرستان دره شهر را گریزناپذیر و الزامی می سازد. بنابراین، این پژوهش به منظور ارزیابی تأثیر ویژگیهای فیزیکی ـ شیمیایی خاک بر گسترش خندق در شهرستان دره شهر استان ایلام انجام شد. در همین راستا، ابتدا منطقه را به ۱۲ واحد کاری تقسیم کردیم، سپس در هر واحد کاری سه تکرار و در نهایت تعداد ۳۶ خندق در پهنه ی خندقی دره شهر در استان ایلام انتخاب شد. سپس خصوصیات هندسی و فیزیکی ـ شیمیایی خاک خندق ها با استفاده از عکس های هوایی، نقشه های رقومی مربوطه و عملیات میدانی مشخص شد. برای تعیین میزان اثرگذاری این عوامل بر هر یک از مشخصات ژئومتری خندق و رابطه بین متغیرهای وابسته و مستقل، از رگرسیون چند متغیره استفاده شد. نتایج نشان داد که میزان شوری، نسبت سدیم قابل جذب و سدیم محلول دارای بیشترین ضریب تأثیر و به ترتیب معادل ۴۳/۳، ۵۵/۷ و ۹۵/۳ است و بیشترین نقش را در گسترش طول خندق ایفا می کند. حال آنکه مواد آلی و مجموع کلسیم و منیزیم چون نقش چسبندگی و فولکوله کردن خاک را برعهده دارند، مانع از گسترش خندق می شوند. همچنین بر اساس مدل گسترش سطح مقطع، میزان نسبت سدیم قابل جذب (۴۱/۳)، سدیم تبادلی (۸۷/۲) و گچ (۲۰۷۴) بیشترین ضریب تأثیر را در افزایش سطح مقطع دارد. مجموع کلسیم و منیزم (۳۶/۰-) و مواد آلی (۰۹۷/۰-) نیز بیشترین نقش را در مهار ابعاد خندق و جلوگیری از گسترش آن ایفا می کنند.
