مجله پژوهش‌های فرسایش محیطی

فرسایش خندقی از مهمترین فرسایش‌های آبی است که موجب تخریب اراضی و بر هم خوردن تعادل در اراضی می‌گردد. تخریب اراضی، بر هم خوردن منظر زمین، تعادل اکولوژیک و به مخاطره افتادن منابع زیستی، از جمله مواردی است که پژوهش در مورد فرسایش خندقی را گریز‌ناپذیر و الزامی می‌کند. این مطالعه با هدف تعیین آستانه توپوگرافی و گسترش خندق و همچنین پیش‌بینی مناطق مساعد تشکیل فرسایش خندقی انجام شده است. بدین منظور 36 خندق در منطقه مورد مطالعه انتخاب و پس از تفکیک داده‌ها، میزان تاثیر عوامل کاربری اراضی، انواع مکانیسم فعال برای ایجاد و گسترش خندق و روش مورد استفاده برای استخراج داده‌های سطح و شیب با استفاده از عکس‌های هوایی، اندازه‌گیری صحرایی و تحلیل‌های GIS مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان می‌دهد مقدار ضریب تبیین از 162/0 به 214/0 برای داده‌های کاربری اراضی کشاورزی افزایش یافته است. اما برای داده‌های کاربری اراضی رها ‌شده این مقدار برابر 043/0 و غیر معنی‌دار(54/0) بدست آمد. با توجه به ضریب تبیین 267/0 برای داده‌های حاصل از اندازه‌گیری صحرایی و مقدار 162/0 برای داده‌های حاصل از برآوردهای GIS می‌توان گفت با وجود معنی‌داری هر دو رابطه (در سطح 5 درصد) اما استفاده از روش صحرایی و اندازه‌گیری مستقیم نتایج بهتری را ارائه خواهد داد. علاوه بر این، توانایی مدل برای پیش‌بینی مناطق مساعد تشکیل خندق با استفاده از منحنی ROC مورد بررسی قرار گرفت. سطح زیر منحنی ROC برابر با 748/0 محاسبه گردید و نشان داد که مدل از توانایی مناسبی برای پیش‌بینی مناطق مساعد تشکیل خندق برخوردار است.