مجله پژوهش‌های فرسایش محیطی

فرسایش یک پدیده تسطیح یا هموارکننده سطح زمین است که رسوبات از راه حمل، غلتیدن و یا شسته شدن تحت تأثیر نیروی ثقل از نقاط مرتفع به محلهای پست حرکت می‌دهد، کشور ایران در طول دوره‌های مختلف، همواره تحت تأثیر فرسایش آبهای روان قرار داشته به همین دلیل پرداختن به مسأله فرسایش از اهمیت بسزائی برخوردار است. این پژوهش سعی دارد که به بررسی میزان فرسایش و شناسایی پارامترهای مؤثر بر آن در حوزه آبخیز رودخانه حاجی آباد از توابع شهرستان حاجی آباد استان هرمزگان بپردازد. روش تحقیق از نوع ریاضی – تحلیلی مبتنی بر آنتروپی(Entropy) و AHP است، بدین صورت که ابتدا مهمترین پارامترهای مؤثر بر فرسایش (شیب زمین، جنس زمین، خاک، کاربری اراضی و...) در حوزه مورد مطالعه شناسایی و سپس با استفاده از روش AHP وزن دهی و طبقه‌بندی شدند تا اهمیت هر یک از طبقات مشخص شود، سپس با استفاده از مدل آنتروپی(Entropy ) شانون(Shanon) میزان توزیع نامتعادل هر یک از پارامترهای مؤثر بر فرسایش مشخص شد. نتایج نشان می‌دهد که شیب بیش از 15 درصد با ضریب آنتروپی 53/0 دارای توزیع تقریبا متعادلی در حوزه بوده و در نتیجه فرسایش زیادی در قسمتهای مختلف حوزه تحت تأثیر شیب ایجاد می‌شود، همچنین در بین سازندهای زمین شناسی حوزه، سازندهای کواترنر با ضریب آنتروپی 635/0 توزیع تقریبا متعادلی در حوزه دارند. علاوه بر این خاکهای با بافت سبک (ضریب 94/0 ) و مراتع حوزه (ضریب90/0) که هر دو طبقه فرسایش زیادی دارند دارای توزیع متعادلی در حوزه هستند. جهت مدیریت فرسایش حوزه راهکارهائی ارائه گردیده است.