مجله پژوهش‌های فرسایش محیطی

جاده­‌های جنگلی یکی از بزرگترین منابع انتقال رسوب به شبکه آبراهه­ حوضه به شمار می­رود؛ بنابراین برآورد رسوبات ناشی از شبکه جاده، عاملی مهم در ارزیابی اثرات جاده­سازی است. در این مطالعه از مدل پیش­بینی و تحویل رسوب جاده (SEDMODL)، برای برآورد فرسایش از یک جاده­ی جنگلی آسفالته در 24 کیلومتری شمال غربی شهرستان روانسر در استان کرمانشاه استفاده شده­است. جاده­ی مذکور به 5 قطعه تقسیم شد و در هر بخش عواملی مانند زمین­شناسی، ارتفاع و پوشش ترانشه­های خاک­برداری، ترافیک جاده­ای، فاصله از آبراهه و بارندگی که از پارامترهای مؤثر مدل در برآورد میزان رسوب تولیدی هستند، حاصل شد. بعد از ارزیابی شاخص­ها و اجرای محاسبات مربوط به مدل، میزان فرسایش و رسوب تحویلی به آبراه در 5 قسمت جاده به دست آمد. نتایج نشان داد بخش پنجم جاده دارای بیشترین رسوب انتقالی به آبراهه در بین سایر بخش­ها است. علاوه بر این، مشخص شد که جاده­ی مزبور با سهم 03/0 درصد از کل مساحت حوزه­ی آبخیز، 92/11 تن تولید رسوب و 06/2 تن تحویل رسوب به آبراهه دارد. علاوه­براین براساس نتایج آزمون پیرسون، ارتفاع ترانشه­های خاک­برداری و پوشش محافظ دیوارها به ترتیب به عنوان شاخص­های اصلی مؤثر بر میزان فرسایش جاده­ای شناخته شدند.