Behrahi K, Sayyad G A, Landi A, Payrowan H. Investigating the Effects of Land Use, Land Slope and Soil Properties on Sediment Yield in the Sub-Catchment of Karkheh Watershed Basin in Lorestan Using an Artificial Rainfall Simulator. E.E.R. 2018; 8 (2) :1-22
URL:
http://magazine.hormozgan.ac.ir/article-1-415-fa.html
بهرهی کیانوش، صیاد غلامعباس، لندی احمد، پیروان حمیدرضا. بررسی تأثیر کاربری اراضی، شیب دامنه و خصوصیات خاک بر مقدار رسوب تولیدی با استفاده از بارانساز مصنوعی در بخشی از حوزهی آبخیز کرخه (استان لرستان). پژوهش هاي فرسايش محيطي. ۱۳۹۷; ۸ (۲) :۱-۲۲
URL: http://magazine.hormozgan.ac.ir/article-۱-۴۱۵-fa.html
دانشگاه شهیدچمران اهواز ، foahmad@yahoo.ca
چکیده: (۴۹۷۹ مشاهده)
پژوهش حاضر به منظور بررسی نوع کاربری اراضی و اثر طبقات شیب بر رسوب تولید شده، با استفاده از شبیهساز باران در حوزهی آبخیز کاکاشرف از سرشاخههای حوضهی آبخیز کرخه در استان لرستان انجام گرفت. دستگاه شبیهساز باران مورد استفاده، از نوع بارانساز غیر فشاری از جنس پلکسی گلاس بود. واحدهای کاری نیز بر اساس نقشهی کاربری اراضی و توپوگرافی منطقه انتخاب شد. بر این اساس، در شش واحد کاری (زیرحوضه) با سه نوع کاربری جنگل، مرتع و زراعت و در سه طبقه شیب 10، 20 و 30 درصد و در طی 93 مورد، آزمایش شبیهساز باران با شدت بارش مؤثر بر فرسایش با ویژگی حداکثر شدت بارندگی ده ساله با تداوم 30 دقیقهای برابر 36 میلیمتر در ساعت، ایجاد و مقدار رسوب اندازهگیری شد. حداکثر شدت بارندگی ده ساله با تداوم 30 دقیقهای درحوزهی آبخیر مورد مطالعه 36 میلیمتر بود و برای تجزیه و تحلیل آماری از نرمافزار SAS استفاده شد. با توجه به نتایج به دست آمده، میانگین مقدار رسوب در طبقات شیب 10، 20 و 30 درصد به ترتیب برابر 49/7، 41/23 و 06/61 گرم و میانگین رسوب در سه کاربری جنگل، مرتع و زراعت به ترتیب 07/46، 88/30 و 02/15 گرم در واحد سطح پلات دستگاه بارانساز برابر 1 متر مربع برآورد شد. بنابراین، در شیب30 درصد و کاربری جنگل بیشترین مقدار رسوب تولید شد که علت آن از یک سو به وزن پایینتر خاکهای جنگل مرتبط است و از سوی دیگر، به تخریب خاکدانهها در اثر بهرهبرداری بیش حد. نتایج تجزیهی واریانس نشان داد که بین کاربریهای مختلف تحت بررسی در زیر حوضههای مختلف، از نظر رسوب تولید شده تفاوت معنیدار در سطح پنج درصد وجود داشت. همچنین اثر متقابل زیر حوضه × نوع کاربری اراضی از نظر مقدار رسوب، در سطح یک درصد معنیدار بود. نتایج مقایسهی میانگین آزمون دانکن نشان داد که بین مقدار رسوب و طبقات شیب و بین سه کاربری جنگل، مرتع و زراعت از نظر مقدار رسوب تفاوت معنیدار در سطح یک درصد وجود داشت و با افزایش شیب از 10 به 30 درصد، مقدار رسوب تولید شده افزایش یافت. نتایج ماتریس همبستگی نشان داد که بین پارامترهای خاک و مقدار رسوب همبستگی معنیدار وجود ندارد.