گروه مهندسی منابع طبیعی، دانشکدهی کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس ، O.bazrafshan@hormozgan.ac.ir
چکیده: (2889 مشاهده)
تغییر اقلیم، فرسایش خاک را از طریق تغییر رژیم بارش تحتتأثیر قرار میدهد؛ بنابراین، ارزیابی خطر فرسایش خاک و اثر تغییرات اقلیمی بر آن امری ضروری است. هدف از این پژوهش، برآورد فرسایش با استفاده از مدل RUSLE در آبخیز کندران در دورهی پایه (1982-2015)، ریزمقیاسنمایی بارش با استفاده از مدل SDSM، برآورد فاکتور فرسایندگی بارش تحت سه سناریوی RCP2.6، RCP4.5 و RCP8.5 برای دو دورهی (2016-2030) و (2031-2050) در آینده، و پیشبینی فرسایش و رسوب با استفاده از مدل RUSLE است. بنابراین برای ریزمقیاس نمایی بارش، از مدل اقلیمی SDSM طی دورهی پایه 1982 تا 2015 استفاده شد و بر اساس معادلهی فاکتور فرسایندگی بارش در مدل RUSLE، فاکتور فوق طی دو دورهی زمانی (2016-2030 و 2031 -2050) در آینده پیشبینی و میزان فرسایش و رسوب طی دورهی مذکور برآورد شد. نتایج حاصل از پیشبینی بارش با استفاده از مدل SDSM و سه سناریوی مذکور، حاکی از افزایش بارش در آینده است که به تبع آن، به افزایش فاکتور فرسایندگی بارش منجر میشود؛ به طوریکه به طور متوسط، میزان بارش از 58/96 میلیمتر به 5/126 میلیمتر در دورهی آتی و میزان عامل فرسایندگی بارش نیز از 2/78 به 89/91 مگا ژول در میلیمتر در هکتار در ساعت در سال برآورد شدهاست. نتایج استفاده از مدل فرسایش و رسوب RUSLE نشان میدهد که میزان فرسایش ویژه 68/9 تن در هکتار در سال در دورهی کنونی است که طی پنج دههی آینده این مقدار به حدود 23/10 تن در هکتار در سال افزایش خواهد یافت. همچنین پیشنهاد میشود، دیگر عوامل مؤثر بر فرسایش خاک مانند کاربری اراضی و ارزیابی اثرات آن در آینده بررسی و پیشبینی شود.