گروه جغرافیای طبیعی، دانشکدهی علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل ، gis_uma@yahoo.com
چکیده: (2043 مشاهده)
استخراج کاربریها و تحلیلهای بعد از آن، با قدرت تفکیک مکانی تصاویر ماهوارهای رابطهی مستقیمی دارد؛ از این رو، به علت در دسترس نبودن و هزینهبر بودن تصاویر با قدرت تفکیک مکانی بالا، استفاده از تصاویری نظیر لندست و سنتینل به خصوص در مناطقی که در آن اختلاط طیفی وجود دارد، میتواند به نتایجی منجر شود که با واقعیت زمینی اختلاف فاحشی دارد. شاخصهای طیفی با اتکا بر قدرت تفکیک رادیومتریکی، میتواند در استخراج و تفکیک کاربریها کارگشا باشد؛ از این رو، در پژوهش حاضر روند تغییرات شاخصهای NDVI و SAVI با استفاده از تصاویر لندست در سالهای 1366، 1379 و 1396 بررسی شد. با اعمال آستانههای مورد نظر بر روی شاخصهای مذکور، به کلاسهای خالص دست خواهیم یافت. مقایسهی این موارد نشان داد که کلاس خاک و کشت آبی در دورهی 1366 تا 1379 تغییرات اندکی داشتهاست؛ اما در سال 1396 نسبت به 1366 و 1379، سطح زیر کشت آبی روند افزایشی داشته که هر دو شاخص NDVI و SAVI این امر را نشان میدهند. در دورهی 1366 تا 1396، این افزایش برای شاخص SAVI 4106 هکتار و برای شاخص NDVI 3838 است. اختلاف 268 هکتاری این دو شاخص نیز با توجه به وسعت منطقهی مورد مطالعه قابلاغماض و چشمپوشی است. این افزایش بهتبع با کاهش کلاس خاک همراه است. این نتایج، استفادهی بیرویه از آب رودخانه و سفرههای زیرزمینی را در سالهای اخیر نشان میدهد. شاخصهای مورد مطالعه در این پژوهش، به علت اختلاط طیفی نمیتوانستند به خوبی مسیر رودخانه را استخراج کنند؛ به همین سبب، از تحلیل مؤلفههای اصلی استفاده شد. نتایج این روش در استخراج مسیر رودخانه، مطلوب ارزیابی میشود. به علت عدم دخالت کاربر، برخلاف الگوریتمهای طبقهبندی شیءگرا و پیکسل پایه در این فرایند (اعمال شاخصهای طیفی) از اطلاعات طیفی باندهای مورد استفاده بهره گرفته میشود که صحت آنها، به اندازهی قدرت تفکیک رادیومتریکی سنجندههای مورد استفاده است.