Pajouhesh M, Parsi S, Gharahi N, Abdollahi K. Investigation of the Effect of Wetting Depth on Estimation of Runoff and Sediment Production Capacity Using the Modified Williams Equation (Study Area: Qalat Shahrekord Range). E.E.R. 2022; 12 (2) :105-121
URL:
http://magazine.hormozgan.ac.ir/article-1-598-fa.html
پژوهش مهدی، پارسی شیوا، قرهی نسرین، عبدالهی خدایار. بررسی اثر عمق خیسی بر توان برآورد رواناب و رسوب با استفاده از معادله اصلاح شده ویلیامز (منطقه مورد مطالعه: دامنه قلات شهرکرد). پژوهش هاي فرسايش محيطي. 1401; 12 (2) :105-121
URL: http://magazine.hormozgan.ac.ir/article-1-598-fa.html
گروه مهندسی منابع طبیعی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس ، pajouhesh.mehdi@sku.ac.ir
چکیده: (2874 مشاهده)
عمق خیسی، مقدار آبی است که در خاک نفوذ و لایه داخلی آن را مرطوب میکند و متغیری مهم در کاربردهایی مانند تولید رواناب و برآورد عملکرد رسوب است. این متغیر در برخی موارد در علم هیدرولوژیکی، جایگزینی برای نفوذ است و از آن به عنوان عاملی مهم در فرایندهای فرسایش خاک استفاده میشود. ارزیابی اثر عمق خیسی بر تولید رسوب و رواناب ناشی از فرسایش آبی با استفاده از بارانساز، در کشور و در دنیا موضوع جدیدی است و پژوهشهای متعددی در این زمینه انجام نشدهاست. بنابراین اهمیت و ضرورت این تحقیق، برآورد رسوب معلق با اضافه کردن متغیر عمق خیسی به مدل منطقهای است. هدف از این تحقیق نیز بررسی اثر عمق خیسی بر توان تولید رواناب و رسوب با استفاده از معادله اصلاح شده ویلیامز است. در این مطالعه میدانی، از یک شبیهساز باران مجهز به سیستمهای قطرهای نصب شده روی یک قطعه آزمایشی در دامنه کوه استفاده شد و منظور از آن، تولید بارندگی با دو شدت 45 و 60 میلیمتر در ساعت در سه شیب 10، 20 و 30 درصد با سه تکرار بود. سپس رواناب و رسوب به دست آمده از هر پلات، در فواصل زمانی ده دقیقهای در بطریهای مخصوص جمعآوری و به آزمایشگاه منتقل شد. در ادامه، مقدار رسوب تولید شده در پایان هر بارش، وزن و برای هر پلات محاسبه شد. برای اندازهگیری عمق خیسی با استفاده از میلهای بافت نازک درجهبندی شده، میزان عمق خیسشدگی هر ده دقیقه یکبار به صورت قطری با سه تکرار در داخل پلات صورت گرفت. از ضریب تبیین (R2) و معیار نش ـ ساتکلیف (Nse) نیز به عنوان معیارهای عملکرد رسوب برای مدل استفاده شد. نتایج نشان داد که در ارزیابی نتـایج در شبیهسازی میزان رسوب، ضریب نش ـ ساتکلیف و ضریب تبیین به عنوان دو مورد از پرکاربردترین شاخصها، مقدار 88/0 Nse= و 88/0R2= را از خود نشان دادند. نتایج حاصل از برآورد میزان رسوب معلق در مراحل واسنجی (81/0 Nse= و 81/0R2=) و اعتبارسنجی (81/0Nse= و 81/0R2=)، برای منطقه مورد مطالعه بسیار مناسب بود.