سال 11، شماره 3 - ( پائیز 1400 )
جلد 11 شماره 3 صفحات 122-99 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Asghari Saraskanrood S, Piroozi E. Investigation of the effects of construction of Sahand dam on the hydrological conditions of the river and analysis of changes in the geometric shape of Qaranqoochay canal (from the lower reaches of Sahand dam to Khorasanak village). E.E.R. 2021; 11 (3) :99-122
URL: http://magazine.hormozgan.ac.ir/article-1-607-fa.html
URL: http://magazine.hormozgan.ac.ir/article-1-607-fa.html
اصغری سراسکانرود صیاد، پیروزی الناز. بررسی اثرات احداث سد سهند بر شرایط هیدرولوژیکی رودخانه و تحلیل تغییرات شکل هندسی مجرای قرانقوچای (از بازه پاییندست سد سهند تا روستای خراسانک). پژوهش هاي فرسايش محيطي. 1400; 11 (3) :99-122
گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل ، s.asghari@uma.ac.ir
چکیده: (3001 مشاهده)
رودخانه و فرایندهای رودخانه‌ای در سطح زمین، مهمترین سیستمهای ژئومورفیک فعال است که در اثر کنترل‌کننده‌های محیطی و دستکاری‌های انسانی در سیستمهای طبیعی، طی مقاطع زمانی و مکانی مختلف، تغییرات متفاوتی را از خود نشان می‌دهند. این تغییرات و جابه‌جایی‌ها مشکلاتی را برای کاربری‌های انسانی و اکولوژیکی ایجاد می‌کند و از مباحث مهم در ژئومورفولوژی رودخانه‌ای محسوب می‌شود. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثرات احداث سد سهند بر شرایط هیدرولوژیکی رودخانه قرانقوچای از بازه پاییندست سد سهند تا روستای خراسانک و تحلیل تغییر شکل هندسی مجرا، در بازه زمانی 1374 تا 1397 است. این پژوهش متکی بر کارهای میدانی، استفاده از تصاویر ماهواره‌ای، داده‌های هیدرومتری، نقشه‌های توپوگرافی و زمین‌شناسی است. شرایط هیدرولوژیکی رودخانه با استفاده از 26 شاخص هیدرولوژیکی، در دو دوره قبل از احداث سد و بعد از احداث آن محاسبه شد. سپس برای بررسی رابطه معناداری شاخص‌ها، از آزمون آماری T جفتی استفاده شد. به منظور بررسی تغییرات شکل مجرا نیز از پارامترهای بررسی شکل هندسی رودخانه شامل ضریب خمیدگی و زاویه مرکزی استفاده و میزان مهاجرت مجرا با استفاده از روش ترانسکت محاسبه شد. با توجه به نتایج مطالعه، از لحاظ شاخص‌های هیدرولوژیکی Q5، Q10، Q15، دبی حداقل، دبی حداکثر و دبی مد، بین دو دوره قبل و بعد از احداث سد تفاوت معناداری دیده می‌شود. میانگین ضریب خمیدگی در سال 1374، 15/1 بود و در سال 1397 به مقدار 18/1 افزایش یافت و الگوی رودخانه از پیچان‌رودی بسیار توسعهیافته به توسعهیافته تبدیل شد. میانگین آهنگ مهاجرت مجرای رودخانه در طی بازه زمانی 24 ساله مورد مطالعه، در حدود 143/0 متر در سال بود. بیشترین مقدار جابهجایی عرضی مجرا، در ترانسکت یک به میزان 41/0 متر در سال و کمترین جایه‌جایی در ترانسکت یازده، به مقدار 022/0 متر در سال است. در نتیجه، مشخص شد که رودخانه قرانقوچای در بازه مطالعاتی، تغییرات مورفولوژیکی و جابهجایی مجرا داشتهاست و عوامل مؤثر این تغییرات به طور عمده شامل تغییرات دبی به ویژه در زمینه احداث سد، فرسایشپذیر بودن سازندهای بستر و کنار رودخانه و عوامل مختلف انسانی است.
نوع مطالعه: مستخرج از پایان‌نامه / رساله / طرح پژوهشی |
موضوع مقاله:
مدلسازی و تحلیل زمانی و مکانی رخداد انواع مختلف فرسایش محیطی
دریافت: 1400/1/10 | انتشار: 1400/7/1
دریافت: 1400/1/10 | انتشار: 1400/7/1
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
