Madadi A, Asghari S, Negahban S, Marhamat M. Analysis of Soil Properties in the Formation and Spread of Gully Erosion using R Software in the Shoor River (Mehran) Watershed of Mohr City. E.E.R. 2023; 13 (1) :135-154
URL:
http://magazine.hormozgan.ac.ir/article-1-739-fa.html
مددی عقیل، اصغری صیاد، نگهبان سعید، مرحمت مهری. ارزیابی تأثیر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک در شکلگیری و گسترش فرسایش خندقی (منطقه مورد مطالعه: حوضه آبخیز رودخانه شور). پژوهش هاي فرسايش محيطي. 1402; 13 (1) :135-154
URL: http://magazine.hormozgan.ac.ir/article-1-739-fa.html
گروه جغرافیا، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی ، aghil48madadi@yahoo.com
چکیده: (1815 مشاهده)
یکی از فرایندهای فرساینده سطح زمین که به تغییر شکل این سطح و خسارتهای شدید محیطی و اقتصادی منجر میشود، فرسایش خندقی است. بخش جنوب و جنوب شرقی حوضه شور مُهر تحتتأثیر فرسایش خندقی قرار گرفتهاست، از پیامدهای این نوع فرسایش میتوان به بهم خوردن تعادل اکولوژیک منطقه و به خطر افتادن منابع زیستی اشاره کرد؛ به همین دلیل، مطالعه در مورد این پدیده در منطقه ضروری است. هدف از این پژوهش، ارزیابی تأثیر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک بر ایجاد و گسترش خندق در منطقه است. در این بررسی با بازدیدهای میدانی، ابتدا 42 خندق در منطقه شناسایی و با دستگاه (GPS) موقعیت آنها ثبت شد. سپس به صورت تصادفی، پانزده نمونه خاک در مناطق خندقی و پنج نمونه در مناطق غیر خندقی در عمق 30-0 سانتیمتر تهیه و در آزمایشگاه بررسی شد. از آزمون مقایسه میانگین دو جامعه آماری (t) در زبان برنامهنویسی R، برای بررسی نقش خصوصیات فیزیکی و شیمیایی در ایجاد و گسترش فرسایش خندقی استفاده شد. نتایج نشان داد که در بین خصوصیات فیزیکی خاک، درصد شن (001/0) اختلاف معنیداری در سطح پنج درصد در دو منطقه مورد بررسی داشت. همچنین در بین خصوصیات شیمیایی خاک، متغیرهای PH (0001779/0)، نسبت جذب سدیم (00995/0)، مواد خنثیشونده (01571/0)، سدیم محلول (02378/0)، منیزیم (03456/0) و پتاسیم (04593/0) توانستند اثر معنیداری در بین دو منطقه از خود نشان دهند و در نتیجه، در ایجاد فرسایش خندقی نقش مؤثرتری داشت.