سال 13، شماره 4 - ( زمستان 1402 )
جلد 13 شماره 4 صفحات 234-218 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Nazari Samani A, Ahmadi Kakavandi Z, Mohseni Saravi M, Bayat R, Sheykhi Z. Spatio-Temporal Analysis of Morphometric Changes of Gully Shape in Alborz Province (Ismailabad and Najmabad Regions). E.E.R. 2023; 13 (4) :218-234
URL: http://magazine.hormozgan.ac.ir/article-1-767-fa.html
URL: http://magazine.hormozgan.ac.ir/article-1-767-fa.html
نظری سامانی علی اکبر، احمدی کاکاوندی زیبا، محسنی ساروی محسن، بیات رضا، شیخی زینب. تحلیل تغییرات زمانی و مکانی مورفومتری اشکال خندقی در استان البرز (مناطق اسماعیلآباد و نجمآباد). پژوهش هاي فرسايش محيطي. 1402; 13 (4) :218-234
دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، البرز ، aknazari@ut.ac.ir
چکیده: (1612 مشاهده)
فرسایش خندقی از اشکال خطی و پیشرونده فرسایش آبی است که در تخریب اراضی نقش گسترده‌ای دارد. فرایند عمده رشد خندق‌ها، رشد بالاکند خندق است که پایش رشد و گسترش آنها برای حفاظت خاک امری ضروری است. پژوهش حاضر با استفاده از پیمایش در مناطق اسماعیلآباد و نجمآباد (استان البرز)، با انتخاب سی خندق دایمی و تهیه نقشه اولیه پراکنش خندق‌ها انجام شد. با استفاده از عکسهای هوایی سال 1367 و 1378، پیمایش میدانی و برداشت موقعیت بالاکند خندق‌ها در سال 1396، رشد خندق‌ها طی سه دوره 1378-1367، 1396-1378 و 1396-1367 با پیمایش میدانی و ارتوفتوکردن عکسهای هوایی برآورد شد. نتایج برآورد رشد نشان داد که میانگین رشد طولی در سالهای 1378-1367، 1396-1378 و 1396-1367 به ترتیب 24/1، 18/1 و 2/1 متر در سال در منطقه اسماعیلآباد و 03/75، 78/30 و 75/3 متر در سال در منطقه نجمآباد است. میانگین رشد سطحی نیز به ترتیب 96/4، 46/4 و 65/4 متر مربع در سال در منطقه اسماعیلآباد و 2/464، 7/18 و 7/187 متر مربع در سال در منطقه نجمآباد است. همچنین میانگین رشد حجمی به ترتیب 59/4، 38/3 و 84/3 مترمکعب در سال در منطقه اسماعیلآباد و 86/513، 70/20 و 76/207 مترمکعب در سال در منطقه نجمآباد است. رشد حجمی خندق‌های اسماعیلآباد و نجمآباد طی دوره زمانی 78-67 (یازده سال) به ترتیب 31/45% و 93/82% است. همچنین رشد حجمی خندق‌ها طی دوره زمانی 96-78 (هیجده سال) به ترتیب 69/54% و 18/6% در دو منطقه اسماعیلآباد و نجمآباد است. میانگین رشد خندق در مقیاس زمانی بلندمدت (1396-1367)، بیش از دوره زمانی کوتاه مدت (1378-1396) است که می‌تواند به دلیل رشد بیشتر خندق در فاز اولیه تشکیل، تغییر کاربری و بارش شدید با دوره بازگشت طولانی باشد. با توجه به نتایج تجزیه همبستگی بین رشد خندق و عوامل محیطی مشخص شد که متغیرهای درصد رس، طول خندق، SAR، مساحت آبخیز بالادست و سطح جاده بیشترین نقش را بر رشد طولی داشتهاست. درکنار عوامل محیطی، انسان و فعالیت‌های عمرانی نیز بر توسعه خندق تأثیر داشتهاست.
نوع مطالعه: مستخرج از پایان‌نامه / رساله / طرح پژوهشی |
موضوع مقاله:
مدلسازی و تحلیل زمانی و مکانی رخداد انواع مختلف فرسایش محیطی
دریافت: 1401/10/1 | انتشار: 1402/10/10
دریافت: 1401/10/1 | انتشار: 1402/10/10
فهرست منابع
1. Avazzadeh Tavakoli, F., 2008. Estimating the amount of longitudinal expansion of the gully using the model - case study: Bushehr province, Master's thesis. Faculty of Natural Resources, University of Tehran. (In Persian).
2. Bayati Khatibi, M., 2006. Characteristics of gullies and factors controlling gully formation trends, case study: the area between Ahar-Meshkinshahr, Geography and Development, 7(4), 115-136. (In Persian).
3. Chinese loess plateau based on changes in gully length and area, Catena, 148(2), 195-203. [DOI:10.1016/j.catena.2016.04.018]
4. Damizadeh, M., & S. Shadfar., (2021). Investigating the long-term changes in the growth of gully erosion in the Kandoran basin, Hormozgan province. Journal of Environmental Erosion Research. 11(3), 140-159. (In Persian).
5. Li, Zh.; Zhang, Y.; Zhu, Q.; Yang, S.; Li, H.; & H. Ma., 2017. A gully erosion assessment model for the Chinese loess plateau based on changes in gully length and area, Catena, 148(2), 195-203. [DOI:10.1016/j.catena.2016.04.018]
6. Mohammadi, A. A., 2006. Validation of four models for predicting the longitudinal growth of gully erosion, Master's thesis of the Faculty of Natural Resources, University of Tehran. (In Persian).
7. Nachtergaele, J.; Poesen, J.; Vandekerckhove, L.; Oostwoud Wijdenes, D.; & M. Roxo, 2001. Testing the Ephemeral Gully Erosion Model (EGEM) in mediterranean environments. Earth Surface Processes and Landforms, 26(1):17 - 30
https://doi.org/10.1002/1096-9837(200101)26:1<17::AID-ESP149>3.0.CO;2-7 [DOI:10.1002/1096-9837(200101)26:13.0.CO;2-7]
8. Nazari Samani, A. A., 2007. Investigating the effective mechanisms on gully erosion in order to determine the thresholds of topography, runoff and the resulting sediment contribution. PhD thesis of Tehran School of Natural Resources. (In Persian).
9. Nazari Samani, A. A.; Tavakoli, M.; Ahmadi, Q.; & GH. Rahi, 2013. Determining factors affecting the longitudinal growth of gully erosion (case study: Koreh Valley watershed). Pasture and Watershed Journal, Journal of Natural Resources of Iran, 67(1), 126-117. (In Persian).
10. Neisi, S., Khalili Moghadam, B., & A. Zoratipour, 2017. Modeling of the impact factors on the length development of the marl gullies and determined of the sediment contribution of them (case study: Darb Khazine Basin), Journal of Range and watershed Management, 70(2), 531-541.
11. Oparaku, L. A., & R. Lwar., (2018). Relationships between average gully depths and withs on geological sediments underlying the Idah-Ankpa Plateau of the North Central Nigenia. International Soil and Conservation Reservarion Research. 6(1), 43- 50. [DOI:10.1016/j.iswcr.2017.12.003]
12. Poesen, J.; Vandaele, K.; & B. Van Wesemael, 1996. Contribution of gully erosion to sediment production on cultivated lands and rangelands, IAHS Publication, 236, 251-266.
13. Poesen, J.; Nachtergaele, J.; Verstraeten, G.; & C. Valentin, 2003. Gully erosion and environmental change: importance and research needs, Catena, 50, 91-133. [DOI:10.1016/S0341-8162(02)00143-1]
14. Rostamizad, Q.; Selajgeh, A.; Nazari Samani, A. A.; & J. Qudousi, 2015. Determining the effective factors on the longitudinal growth of gullies and predicting its expansion, case study: Dereshahr city, Quantitative Geomorphology Research, 1(13), 46-58 (In Persian).
15. Soleimanpour, S.; Sufi, M.; Rusta, M. J.; Shadfar, S.; Jokar, L.; & H. Keshavarz, 2019. Investigating the progress of permanent gullyes in Khorram Bid watershed of Fars province, Watershed Engineering and Management Scientific Research Journal, 12(1), 329-318. (In Persian).
16. Sufi, M., 2006. The impact of vegetation destruction and urban development on the expansion of watersheds in the south of Fars province. Proceedings of the 3rd National Erosion and Sedimentation Conference, Karaj, 354-349. (In Persian).
17. Tavakolirad, F.; Ahmadi, H.; Nazari Samani, A.; Rahi, Gh.; & E. Abbasi, 2014. Using Aerial Photos and GIS Capabilities to Estimate Gullyhead Advancement (Case Study: Samal Watershed, Bushehr Province), Iranina Journal of Remote Sensing & GIS, 6(3), 103-116 (In Persian).
18. Vandekerckhove, L.; Poesen, J.; Oostwoud Wijdenes, D.; & G. Gyssels, 2001. Short-term bank gully retreat rates in Mediterranean environments, Catena, 44, 133-161. [DOI:10.1016/S0341-8162(00)00152-1]
19. Vandekerckhove, L.; Poesen, J.; & G. Govers, 2003. Medium-term gully headcut retreat rates in Southeast Spain determined from aerial photographs and ground measurements, Catena, 50, 329- 352. [DOI:10.1016/S0341-8162(02)00132-7]
20. Vanwalleghem, T.; Bork, H. R.; Poesen, J.; Schmidtchen, G.; Dotterweich, M.; Nachtergaele, J.; Bork, H.; Deckers, J.; Brüsch, B.; Bungeneers, J.; & M. De Bie, 2005. Rapid development and infilling of a buried gully under cropland, Central Belgium, Catena, 63, 221-243. [DOI:10.1016/j.catena.2005.06.005]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
