سال 8، شماره 2 - ( تابستان 1397 1397 )                   جلد 8 شماره 2 صفحات 22-1 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print


دانشگاه شهیدچمران اهواز ، foahmad@yahoo.ca
چکیده:   (3993 مشاهده)
پژوهش حاضر به منظور بررسی نوع کاربری اراضی و اثر طبقات شیب بر رسوب تولید شده، با استفاده از شبیه­ساز باران در حوزه­ی آبخیز کاکاشرف از سرشاخه­های حوضه­ی آبخیز کرخه در استان لرستان انجام گرفت. دستگاه شبیه­ساز باران مورد استفاده، از نوع باران­ساز غیر فشاری از جنس پلکسی گلاس بود. واحد­های کاری نیز بر اساس نقشه­ی کاربری اراضی و توپوگرافی منطقه انتخاب شد. بر این اساس، در شش واحد کاری (زیرحوضه) با سه نوع کاربری جنگل، مرتع و زراعت و در سه طبقه شیب 10، 20 و 30 درصد و در طی 93 مورد، آزمایش شبیه­ساز باران با شدت بارش مؤثر بر فرسایش با ویژگی حداکثر شدت بارندگی ده ساله با تداوم 30 دقیقه­ای برابر 36 میلی­متر در ساعت، ایجاد و مقدار رسوب اندازه­گیری شد. حداکثر شدت بارندگی ده ساله با تداوم 30 دقیقه­ای درحوزه­ی آبخیر مورد مطالعه 36 میلی­متر بود و برای تجزیه و تحلیل آماری از نرم­افزار SAS استفاده شد. با توجه به نتایج به دست آمده، میانگین مقدار رسوب در طبقات شیب 10، 20 و 30 درصد به ترتیب برابر 49/7، 41/23 و 06/61 گرم و میانگین رسوب در سه کاربری جنگل، مرتع و زراعت به ترتیب 07/46، 88/30 و 02/15 گرم در واحد سطح پلات دستگاه باران­ساز برابر 1 متر مربع برآورد شد. بنابراین، در شیب30 درصد و کاربری جنگل بیشترین مقدار رسوب تولید شد که علت آن از یک سو به وزن پایین­تر خاک­های جنگل مرتبط است و از سوی دیگر، به تخریب خاکدانه­ها در اثر بهره­برداری بیش حد. نتایج تجزیه­ی واریانس نشان داد که بین کاربری­های مختلف تحت بررسی در زیر حوضه­های مختلف، از نظر رسوب تولید شده تفاوت معنی­دار در سطح پنج درصد وجود داشت. همچنین اثر متقابل زیر حوضه × نوع کاربری اراضی از نظر مقدار رسوب، در سطح یک درصد معنی­دار بود. نتایج مقایسه­ی میانگین آزمون دانکن نشان داد که بین مقدار رسوب و طبقات شیب و بین سه کاربری جنگل، مرتع و زراعت از نظر مقدار رسوب تفاوت معنی­دار در سطح یک درصد وجود داشت و با افزایش شیب از  10 به 30 درصد، مقدار رسوب تولید شده افزایش یافت. نتایج ماتریس همبستگی نشان داد که بین پارامتر­های خاک و مقدار رسوب همبستگی معنی­دار وجود ندارد.
متن کامل [PDF 1747 kb]   (897 دریافت)    
نوع مطالعه: مستخرج از پایان‌نامه / رساله / طرح پژوهشی | موضوع مقاله: مدیریت و کنترل اثرات فرسایش محیطی
دریافت: 1396/8/7 | انتشار: 1397/5/24

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.