مجله پژوهش‌های فرسایش محیطی

بررسی رابطه­ی فعالیت‌های تکتونیکی و ارتباط آن با شکل‌گیری لندفرم‌های زمین، مبحث مهمی در مطالعات ژئومورفولوژیکی است. در این پژوهش، حوضه­ی رود مارون در جنوب غربی ایران مورد مطالعه قرار ‌گرفته­است. با تحلیل مدل رقومی ارتفاع منطقه به عنوان داده­ی اصلی و استخراج پارامترهای شاخص شیب طولی رود (SL)، منحنی هیپسومتری و نقشه­ی هم پایه به عنوان شاخص،‌ به بررسی شرایط نئوتکتونیکی منطقه پرداخته شده­است. هدف این مطالعه، بررسی وضعیت فعالیت تکتونیکی منطقه، ارتباط آن با فرسایش و نحوه­ی شکل‌گیری لندفرم‌هاست. الگوی خطوط هم‌پایه در منطقه­ی مورد مطالعه، نشان دهنده‌ی شرایط فرسایش منطقه در گذشته‌ی زمین‌شناسی بوده و تأیید کننده‌ی این است که دره‌های ایجاد شده، از نوع دره‌ی آبی هستند. منحنی هیپسومتری حوضه‌ی رود مارون در منطقه­ی مورد مطالعه، حالت S شکل دارد و تعادل نسبی فرسایش و تکتونیک با غلبه فرسایش را نشان می‌دهد. الگوی توزیع شاخص شیب طولی رودخانه در منطقه­ی مورد مطالعه، تشخیص چند قلمرو اصلی را ممکن ساخت. مقادیر بالای این شاخص، در حد فاصل سد مارون تا سد شهدا و حداقل مقادیر در بالا دست سد مارون می­باشد. تفسیر نقشه­ی همپایه­ی منطقه نشان داد که بالادست حوضه، مقادیر همپایه­ی بیشتری دارد و در پایین دست، مقادیر کمتر می­شود. این یافته با الگوی SL و مشاهدات میدانی نیز همخوانی دارد. با توجه به نتایج به دست آمده در منطقه، شرایط فرسایشی بر تکتونیک غالب است.