پخش سیلاب نقش مؤثری در کنترل سیل، تغذیه آبهای زیرزمینی، احیا و تقویت پوشش گیاهی و کنترل بیابانزایی دارد .از آنجایی که سیلاب زمینه انتقال ذرات خاک شامل مواد آلی را فراهم میآورد، عرصه پخش سیلاب میتواند محلی مناسب برای ترسیب کربن آلی قابل حمل در رسوبات ناشی از سیلاب باشد. آگاهی از تغییرات میزان ذخیره کربن آلی خاک در اثر فرآیندهای مختلف در درک نقش این فرآیندها در چرخه جهانی کربن و در نتیجه کاهش اثرات گازهای گلخانهای اهمیت زیادی دارد. بدینترتیب هدف از این مطالعه ارزیابی ذخیره کربن آلی خاک در عرصه پخش سیلاب دشت ذهاب میباشد. به این منظور 9 نوار پخش سیلاب متوالی منطقه بر اساس طرح بلوکهای تصادفی به سه بخش بالایی، میانی و پایینی تقسیم گردید و هر نوار تغذیه به سه قطعه ابتدایی، میانی و انتهایی تفکیک و در عمق 20-0 سانتیمتری خاک نمونهبرداری شد. میزان غلظت کربن آلی و وزن مخصوص ظاهری در 42 نمونه خاک در عرصه پخش سیلاب و شاهد اندازهگیری و مقادیر ذخیره کربن آلی محاسبه گردید. نتایج نشان داد ذخیره کربن آلی خاک بین سه بخش عرصه پخش سیلاب و عرصه شاهد و همچنین بین قطعات تفکیک شده نوارهای پخش سیلاب با منطقه شاهد دارای اختلاف معنی دار میباشد. هرچند ذخیره کربن آلی درون نوارهای تقسیم شده و یا سه بخش نوارها دارای اختلاف معنیدار نمیباشند. میانگین ذخیره کربن آلی تا عمق 20 سانتیمتری در بخشها که شامل بخش اول، دوم و سوم پخش سیلاب و بخش شاهد به ترتیب شامل 29/1، 02/1، 53/1، 61/4 کیلوگرم بر متر مربع (05/0p < ) و درکانالها با قسمت ابتدایی، میانی و انتهایی به ترتیب 04/1، 16/1، 64/1 کیلوگرم بر متر مربع برآورد شد (05/0p > ). در مجموع رسوبات منتقل شده از حوضه تغذیه کننده پخش سیلاب بدلیل شرایط نامناسب محیطی و مقادیر اندک کرین آلی رسوبات و یا خارج شدن کرین آلی به صورت کربن آلی محلول نتوانسته باعث افزایش میزان ذخیره کربن آلی عرصه پخش سیلاب شود.
بازنشر اطلاعات | |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |