Armin M, Eskandari Jahmani F, alvaninejad S, mirzaei M. Prioritization of erosion-sensitive areas using satellite imagery (Case study: part of Bahmei county in Kohgiluyeh and Boyerahmad province). E.E.R. 2020; 10 (2) :41-58
URL:
http://magazine.hormozgan.ac.ir/article-1-545-fa.html
آرمین محسن، اسکندری جهمانی فاطمه، الوانی نژاد سهراب، میرزایی محمدرضا. اولویتبندی مناطق حساس به فرسایش خاک با استفاده از تصاویر ماهواره ای (مطالعه موردی: بخشی از شهرستان بهمئی در استان کهگیلویه و بویراحمد). پژوهش هاي فرسايش محيطي. 1399; 10 (2) :41-58
URL: http://magazine.hormozgan.ac.ir/article-1-545-fa.html
استادیار، گروه مهندسی منابع طبیعی- آبخیزداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه یاسوج، یاسوج ، mohsenarmin2007@gmail.com
چکیده: (3968 مشاهده)
تاکنون اقدامات و فعالیتهای گوناگونی برای کاهش و جلوگیری از اثرات مستقیم و غیرمستقیم فرسایش خاک صورت گرفته است اما به دلیل منابع مالی و انسانی محدود غالباً نمی توان این فعالیت ها را در کل یک منطقه حساس به فرسایش اجرا کرد؛ بنابراین شناسایی مناطقی که نیازمند توجه ویژه برای اجرای اقدامات حفاظت خاک هستند، ضروری به نظر می رسد. این تحقیق با هدف ارزیابی خطر فرسایش خاک و توزیع مکانی آن با استفاده از مهمترین عوامل مؤثر بر فرسایش خاک و شناسایی و اولویت بندی مناطق حساس، به منظور انجام طرحهای حفاظتی کوتاهمدت و بلندمدت در پهنه جنوبی شهرستان بهمئی غالباً متشکل از سازندهای فرسایش پذیر گروه فارس واقع در جنوب غربی استان کهگیلویه بویراحمد صورت گرفته است و برای تحقق این هدف، تصاویر سنجندههای ETM+ و OLI ماهواره لندست در سالهای 2003 و 2017 به کارگرفته شد. خطر فرسایش خاک بر اساس یک متدلوژی کیفی و عکس العمل بین شیب زمین، پوشش گیاهی و کاربری اراضی ارزیابی و با توجه به استاندارد تخصصی SL 190-2007، در شش کلاس خیلی کم، کم، متوسط، شدید، خیلی شدید و فوق العاده شدید طبقهبندی و رتبهبندی شد. در تحلیل جداگانه ی پارامترهای مورد بررسی، نتایج نشان داد که حدود 80 درصد منطقه مورد مطالعه دارای شیبی کمتر از 30 درصد بوده که از این نظر منطقه باید فرسایش خاک کمی داشته باشد. مطالعه ی وضعیت پوشش گیاهی در دوره زمانی مورد بررسی نشان داد که در سال 2003، حدود 8 درصد از منطقه، دارای پوشش گیاهی بیشتر از 60 درصد است، در صورتیکه در سال 2017 این میزان پوشش گیاهی فقط حدود 2/0 درصد از منطقه را به خود اختصاص داده است. این کاهش پوشش گیاهی به مرور زمان می تواند منجر به افزایش خطر فرسایش خاک شود. در بررسی تغییرات کاربری اراضی نیز مشخص شد که کاربری کشاورزی و مسکونی به میزان 37 درصد افزایش پیدا کرده است به نظر میرسد، تغییرات کاربری می تواند منجر به افزایش فرسایش خاک در منطقه گردد. نتایج تحلیل اثر متقابل پارامترهای مورد مطالعه در تهیه نقشه خطر فرسایش در منطقه حاکی از این است که میزان پهنه های خطر فرسایش متوسط تا فوق العاده شدید در بازه زمانی تعیین شده، حدود 20 درصد افزایش پیدا کرده است. در مطالعات فرسایش خاک، از طریق تجزیه و تحلیل اثر متقابل عوامل اثرگذار بهصورت کیفی میتوان خطرفرسایش را تعیین و احتمال نسبی وقوع فرسایش در یک محل در مقایسه با سایر محلات را تخمین زد. نتایج این تحقیق میتواند مبنایی برای اولویت بندی اجرای فعالیت های حفاظت خاک و تخصیص اعتبارات و مدیریت سرزمین توسط سازمان های دولتی در پهنه جنوبی شهرستان بهمئی باشد.