گروه جغرافیای طبیعی، دانشکدهی جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران ، maghsoud@ut.ac.ir
چکیده: (2663 مشاهده)
در این تحقیق به منظور بررسی جهت باد و پتانسیل حمل ماسه در سطح بیابان لوت، از آمار 20 سالهی چهار ایستگاه سینوپتیک بم، شهداد، نهبندان و نصرتآباد استفاده شد. تحلیل این دادهها، در نرمافزارهای ویندروز و سندروز انجام شد. نتایج بر این دلالت داشت که غالب بادها در ایستگاههای شهداد و نهبندان از جهات شمالی میوزند، اما در ایستگاههای بم و نصرتآباد به سمت لوت متمرکز میشوند. تطبیق نتایج گلطوفان و گلماسهها نشان میدهد که جهت بادهای ایستگاههای شهداد و بم با جهت شمالغربی ـ جنوبشرقی کلوتکهای واقع در غرب بیابان لوت انطباق کامل دارد و در شرق لوت جایی که ریگ وسیع یلان قرار دارد، بادهای دو ایستگاه نهبندان و نصرتآباد کاملاً مخالف هم هستند که شرایط لازم را برای تشکیل هرمهای ماسهای در مرکز این ریگ فراهم میکند. در ایستگاههای بم و شهداد، بالاترین پتانسیل حمل ماسه (DP) مربوط به جهات شمال و شمالشرقی و در ایستگاه شهداد، جهات مابین غرب تا شمالشرقی است؛ در حالی که در ایستگاه نصرتآباد، جهت آن کاملاً نسبت به سایر ایستگاهها متفاوت و بالاترین مقدار آن مربوط به جهات جنوب و جنوب غربی است. مجموع توان حمل ماسه (DPt) نیز به ترتیب به ایستگاههای شهداد، نهبندان، نصرتآباد و بم اختصاص دارد. بالاترین مقدار بردار برآیند توان حمل ماسه (RDP)، مربوط به ایستگاه شهداد است و بعد از آن به ترتیب ایستگاههای نهبندان، نصرت آباد و بم قرار دارند. بررسی شاخص همگنی جهت حمل ماسه (UDI)، بیانگر بادهای یک جهته در ایستگاه نهبندان و بادهای دو جهته با زاویهی منفرجه در ایستگاههای بم، شهداد و نصرتآباد است. بیشترین مقدار دبی حمل ماسه مربوط به ایستگاه شهداد و کمترین میزان آن مربوط به ایستگاه نصرتآباد است. بیشترین مقدار کل ماسهی حمل شده (TSF) بهترتیب به ایستگاه شهداد، نهبندان، نصرتآباد و بم تعلق دارد. بیشترین مقدار برآیند حمل ماسه (DSF) نیز بهترتیب به ایستگاه شهداد، نهبندان، بم و نصرتآباد بازمیگردد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
مدلسازی و تحلیل زمانی و مکانی رخداد انواع مختلف فرسایش محیطی دریافت: 1399/12/10 | انتشار: 1400/3/20