مجله پژوهش‌های فرسایش محیطی

یکی از دلایل اصلی انتخاب حوزه‌ی آبخیز گزیر برای تحقیق مورد نظر این است که منطقه‌ی گزیر یکی از شاخص‌ترین مناطق در استان هرمزگان از نظر فرسایش خندقی بوده است. در این تحقیق سعی شده ویژگی‌های خاک‌شناسی و توپوگرافی حوضه و ارتباط آن با تشکیل و مورفومتری خندق‌ها بررسی شود. برای بررسی وضعیت فرسایش منطقه از روش‌های اندازه‌گیری خصوصیات مورفومتری خندق‌ها و رسم پروفیل آن‌ها، آزمایش‌های خاکشناسی برای تعیین درصد رس، سیلت، آهک، میزان شوری، PH، SAR خاک، آمار تعداد چاه‌های منطقه، میزان آب‌دهی و درصد کاهش تخلیه‌ی چاه‌ها و تحلیل داده‌های به‌دست آمده استفاده گردید. طبق طبقه‌بندی دومارتن این منطقه دارای اقلیمی خشک است. بالا بودن دما و درصد رطوبت نسبی‌، طولانی بودن دوره‌ی خشکی و بارندگی با شدت زیاد در مدت کم از ویژگی‌های این منطقه است. افزایش میزان شوری آب و خاک، افت سطح ایستایی آب‌های زیرزمینی، کمبود بارندگی و بارش با شدت زیاد در مدت کم، از جمله عوامل مؤثر در ایجاد و گسترش خندق‌ها در منطقه‌ی گزیر است. طبق نتایج خاک‌شناسی، افزایش درصد سیلت و رس زمینه‌ساز فرسایش به‌ویژه خندقی بوده است. بر این اساس افزایش سطح خندق‌ها و تعداد حلقه‌های چاه، بالا رفتن میزان شوری آب، افزایش نسبت چاه‌های غیرفعال به فعال، کاهش شدید تخلیه‌ی سالانه‌ی چاه‌ها، شور شدن و غیر قابل استفاده شدن سطح زیادی از زمین‌های زراعی از مهم‌ترین تغییرات محیطی ایجاد شده می‌باشد.