گروه مهندسی عمران، دانشکده و پژوهشکده فنی و مهندسی پدافند غیرعامل، دانشگاه جامع امام حسین (ع)، تهران ، a.khazaie1388@gmail.com
چکیده: (3360 مشاهده)
آگاهی از میزان فرسایش هر منطقه و میزان تولید بار رسوبی آن به خصوص در نزدیکی سدها اهمیت بالایی دارد و این امر سبب میشود، شناسایی عوامل تأثیرگذار در هر منطقه و ایجاد راهکارهایی برای کنترل یا کاهش بار رسوبات به مخازن سدها به امری ضروری تبدیل شود؛ در همین راستا سعی شد این مسأله با شبیهسازی رواناب و رسوب در حوضه کارون توسط مدل SWAT مطالعه شود. اطلاعات درجه حرارت و بارش روزانه برای دوره زمانی 1370 تا 1390 شمسی به مدل وارد شد. اجرای فرایند کالیبراسیون نیز با استفاده از الگوریتم SUFI2 در نرمافزار SWAT-CUP و به کمک دادههای دبی و رسوب ماهانه صورت گرفت. در نهایت، میزان رسوب تولید شده از زیرحوضهها و واحدهای هیدرولوژیکی به دست آمد و با کمک این اطلاعات، نقشههای تولید رسوب تهیه و مناطق دارای حساسیت بیشتر در برابر فرسایش شناسایی شد. بر اساس محاسبات انجام شده توسط مدل، بیشترین میزان فرسایش در زیر حوضه شماره 43 با مقدار 2250 تن بر کیلومتر مربع بر سال است و کمترین میزان فرسایش، در زیر حوضه شماره 37 با مقدار 205 تن بر کیلومتر مربع بر سال. پس از شناسایی مناطق بحرانی فرسایش و در جهت کاهش فرسایش و بار رسوبی کل حوضه، از فیلتر گیاهی به عنوان راهکاری مدیریتی و حفاظتی در مدل SWATاستفاده شد. ارزیابی نتایج در این بخش نشان داد که اجرای فیلتر گیاهی در برخی از زیر حوضهها میتواند بار رسوبی را در برخی زیرحوضهها تا 28 درصد کاهش دهد. این عدد در واحدهای هیدرولوژیکی به طور متوسط برابر با ده درصد است.