مجله پژوهش‌های فرسایش محیطی

کشت گونه‌های چندساله مرتعی به جای دیمزارهای گندم راهکار مهمی جهت جلوگیری از فرسایش سطحی و بالا بردن تولید علوفه منطقه می‌باشد. برای بررسی علل عدم موفقیت علوفه‌کاری دیم(Onobrychis viciaefolia) در مناطق سمیرم و چادگان 12 ایستگاه درنظر گرفته شد. ابتدا در هرایستگاه از نمونه‌برداری permanent plat در سال اول و دوم استفاده و تعداد پایه‌های یخ کش شده اسپرس یادداشت گردید. در هر ایستگاه برای تهیه نمونه‌های خاک پروفیل خاک با ابعاد 1.5*1*1 متر حفر گردید. سپس در آزمایشگاه فرم رویشی اسپرس، تعیین سن اسپرس از ریشه و تعیین خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک و ‌کانی‌های رس خاک بررسی گردید. نهایتاً کانی‌های رسی، با دستگاه X-Ray آنالیز وشناسایی شد. نتایج نشان داد خاک منطقه دارای کانی‌های رسی انبساط‌پذیر 2:1 بوده که پس از بارش باران و برف آب درون خاکدانه‌ها یخ زده و باعث انبساط خاک می‌گردد. این انبساط باعث تخریب خاکدانه‌ها و فرسایش زیاد خاک گردیده بنابراین با اعمال نیرویی به سمت بالا ریشه‌های گیاهان به سمت بالا رانده شده و گیاه ریشه کن یا یخ کش می‌شود. بدین ترتیب باقیمانده‌ی ساقه‌های گیاه و ریشه قطع شده پس از یخ کش شدن روی سطح خاک می‌افتد. بنابراین با توجه به نتایج آنالیز خاک X-Ray در مدیریت دیم اسپرس، استفاده این گیاه در اراضی با رسهای انبساط‌پذیر که به شدت حساس به فرسایش و برف‌خیز می‌باشد به دلیل فرم رویشی ویژه این گیاه، توصیه نمی‌گردد.