سال 14، شماره 1 - ( بهار 1403 1403 )
جلد 14 شماره 1 صفحات 138-121 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Mohammadi Issaabad S, Safari A, Ahmadabadi A, Darabi Shahmari S. Flood vulnerability assessment, Case study: Cheshmekile Tankabon river. E.E.R. 2024; 14 (1) :121-138
URL: http://magazine.hormozgan.ac.ir/article-1-812-fa.html
URL: http://magazine.hormozgan.ac.ir/article-1-812-fa.html
محمدی عیسی آباد سارا، صفاری امیر، احمدآبادی علی، دارابی شاهماری سحر. ارزیابی آسیبپذیری سیلاب (مطالعه موردی: رودخانه چشمه‌کیله تنکابن). پژوهش هاي فرسايش محيطي. 1403; 14 (1) :121-138
گروه علوم جغرافیا، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران ، saffari@khu.ac.ir
چکیده: (297 مشاهده)
امروزه رشد سریع جمعیت و توسعه پیوسته محیط‌های شهری، تأثیرات نامطلوبی بر هیدرولوژی حوضههای آبریز گذاشته و در بستر زمان سبب تشدید سیلاب، افزایش آلودگی در قسمت‌های پایاب، کاهش جریان‌های پایه و کاهش تغذیه آب‌های زیرزمینی میشود. شاخه اصلی رودخانه چشمه‌کیله از مرکز شهر تنکابن عبور می‌کند که این امر تهدیدات مخاطره‌آمیز را دو چندان می‌کند. در سال‌های اخیر وقوع سیل، خسارات مالی و جانی در این منطقه بر جای گذاشته است. این مسئله نشان میدهد که عدم توجه به آسیبپذیری شهر تنکابن نسبت به سیلاب‌های گذشته، سبب تکرار هزینه‌ها و خسارات در بازه‌های زمانی کوتاه‌مدت شده است. بنابراین، کنترل، هدایت و مدیریت سیلاب‌ها برای کاهش خسارت امری اجتناب ناپذیر است. هدف این مطالعه، ارزیابی آسیبپذیری سیلاب در شهر تنکابن بوده است. برای ارزیابی آسیبپذیری سیلاب، بر اساس مطالعه پیشینه تحقیقاتی، اطلاعات مربوط به شاخص‌های نسبت جوانی، نسبت سالخوردگی، نسبت جنسی، کاربری اراضی، تراکم جمعیت و کیفیت سازه و مصالح تهیه شد. در گام بعدی هر یک از شاخص‌ها با استفاده از مدل ویکور وزن‌دهی شد و نقشه نهایی آسیبپذیری سیلاب از طریق نرم افزار ArcGIS تهیه شد. بر اساس یافتهها، بیشترین مساحت پهنه‌های آسیبپذیری ناشی از سیلاب در سطح بسیار زیاد و کمترین مساحت پهنه‌های آسیبپذیری در سطح بسیار کم واقع شده است. به طور کلی، نتایج نشان میدهد که در کنارههای چپ در حواشی غربی و شمال غربی محدوده مورد مطالعه به دلیل تراکم بالای جمعیت و تراکم بافت مسکونی، سطوح نفوذپذیری خاک کم شده و حجم روانآب افزایش یافته است. بنابراین در این محدوده‌ها پتانسیل آسیبپذیری در برابر خطر سیلاب نسبت به سایر نواحی بیشتر است.
نوع مطالعه: مستخرج از پایان‌نامه / رساله / طرح پژوهشی |
موضوع مقاله:
مدلسازی و تحلیل زمانی و مکانی رخداد انواع مختلف فرسایش محیطی
دریافت: 1402/4/30 | انتشار: 1403/1/20
دریافت: 1402/4/30 | انتشار: 1403/1/20
فهرست منابع
1. Ameri, A. A., Pourghasemi, H. R., & Cerda, A. (2018). Erodibility prioritization of sub-watersheds using morphometric parameters analysis and its mapping: A comparison among TOPSIS, VIKOR, SAW, and CF multi-criteria decision making models. Science of the Total Environment, 613, 1385-1400. [DOI:10.1016/j.scitotenv.2017.09.210]
2. Apotsos, A. (2019). Mapping relative social vulnerability in six mostly urban municipalities in South Africa. Applied geography, 105, 86-101. [DOI:10.1016/j.apgeog.2019.02.012]
3. Armaș, I., & Gavriș, A. (2013). Social vulnerability assessment using spatial multi-criteria analysis (SEVI model) and the Social Vulnerability Index (SoVI model)-a case study for Bucharest, Romania. Natural hazards and earth system sciences, 13(6), 1481-1499. [DOI:10.5194/nhess-13-1481-2013]
4. Asumadu-Sarkodie, S., Owusu, P. A., & Rufangura, P. (2017). Impact analysis of flood in Accra, Ghana.
5. Abbaspour, Ruholah, Hedayati Fard, Massoud, Masgarian Karimi, Javad, and Tousi, Azadeh. (2011). Investigating the effects of pollution on the benthic macroinvertebrate population of the Kileh Tankabon spring river based on biological indicators. Animal Biology, 4(4), 55-68. SID. https://sid.ir/paper/176726/fa.
6. Arrighi, C., Pregnolato, M., Dawson, R. J., & Castelli, F. (2019). Preparedness against mobility disruption by floods. Science of the Total Environment, 654, 1010-1022. [DOI:10.1016/j.scitotenv.2018.11.191]
7. Aroca-Jimenez, E., Bodoque, J. M., Garcia, J. A., & Diez-Herrero, A. (2017). Construction of an integrated social vulnerability index in urban areas prone to flash flooding. Natural Hazards and Earth System Sciences, 17(9), 1541-1557. [DOI:10.5194/nhess-17-1541-2017]
8. Barredo, J. I., & Engelen, G. (2010). Land use scenario modeling for flood risk mitigation. Sustainability, 2(5), 1327-1344. [DOI:10.3390/su2051327]
9. Cutter, S. L., Mitchell, J. T., & Scott, M. S. (2012). Revealing the vulnerability of people and places: A case study of Georgetown County, South Carolina. In Hazards Vulnerability and Environmental Justice (pp. 111-142). Routledge. [DOI:10.4324/9781849771542]
10. Cutter, S. L., Boruff, B. J., & Shirley, W. L. (2012). Social vulnerability to environmental hazards. In Hazards vulnerability and environmental justice (pp. 143-160). Routledge. [DOI:10.4324/9781849771542]
11. Cho, S. Y., & Chang, H. (2017). Recent research approaches to urban flood vulnerability, 2006-2016. Natural Hazards, 88, 633-649. [DOI:10.1007/s11069-017-2869-4]
12. Durga, B. K., Moulika, M. B., Kumar, K. P., & Varma, L. K. (2018). Design of early warning flood detection systems. International Journal of Engineering Technology Science and Research (IJETSR), 5(4), 794-799.
13. Dwyer, A., Zoppou, C., Nielsen, O., Day, S., & Roberts, S. (2004). Quantifying social vulnerability: a methodology for identifying those at risk to natural hazards.
14. Demir, V., & Kisi, O. (2016). Flood hazard mapping by using geographic information system and hydraulic model: Mert River, Samsun, Turkey. Advances in Meteorology, 2016. [DOI:10.1155/2016/4891015]
15. Driessen, P. P., Hegger, D. L., Kundzewicz, Z. W., Van Rijswick, H. F., Crabbé, A., Larrue, C., ... & Wiering, M. (2018). Governance strategies for improving flood resilience in the face of climate change. Water, 10(11), 1595. [DOI:10.3390/w10111595]
16. Ebert, A., Kerle, N., & Stein, A. (2009). Urban social vulnerability assessment with physical proxies and spatial metrics derived from air-and spaceborne imagery and GIS data. Natural hazards, 48, 275-294. [DOI:10.1007/s11069-008-9264-0]
17. Flanagan, B. E., Gregory, E. W., Hallisey, E. J., Heitgerd, J. L., & Lewis, B. (2011). A social vulnerability index for disaster management. Journal of homeland security and emergency management, 8(1), 0000102202154773551792. [DOI:10.2202/1547-7355.1792]
18. Gautam, D. (2017). Assessment of social vulnerability to natural hazards in Nepal. Natural Hazards and Earth System Sciences, 17(12), 2313-2320. [DOI:10.5194/nhess-17-2313-2017]
19. Hosseini, S. M., Ghanbari Nasabb, A., Asgari, O., & Hashemi Fasaei, E. (2023). Assessment of urban vulnerability to flood risk by using GIS-based Best-Worst method. Emergency Management, 11(2).
20. Hufschmidt, G., Crozier, M., & Glade, T. (2005). Evolution of natural risk: research framework and perspectives. Natural Hazards and Earth System Sciences, 5(3), 375-387. [DOI:10.5194/nhess-5-375-2005]
21. Kumpulainen, S. (2006). Vulnerability concepts in hazard and risk assessment. Special paper-geological survey of Finland, 42, 65.
22. Koks, E. E., Jongman, B., Husby, T. G., & Botzen, W. J. (2015). Combining hazard, exposure and social vulnerability to provide lessons for flood risk management. Environmental science & policy, 47, 42-52. [DOI:10.1016/j.envsci.2014.10.013]
23. Tiryaki, M., & Karaca, O. (2018). Flood susceptibility mapping using GIS and multicriteria decision analysis: Saricay-Çanakkale (Turkey). Arabian Journal of Geosciences, 11(14), 364. [DOI:10.1007/s12517-018-3675-3]
24. Mishra, K., & Sinha, R. (2020). Flood risk assessment in the Kosi megafan using multi-criteria decision analysis: A hydro-geomorphic approach. Geomorphology, 350, 106861. [DOI:10.1016/j.geomorph.2019.106861]
25. Mustafa, A., Bruwier, M., Archambeau, P., Erpicum, S., Pirotton, M., Dewals, B., & Teller, J. (2018). Effects of spatial planning on future flood risks in urban environments. Journal of environmental management, 225, 193-204. [DOI:10.1016/j.jenvman.2018.07.090]
26. Nga, P. H., Takara, K., & Van, N. C. (2018). Integrated approach to analyze the total flood risk for agriculture: The significance of intangible damages-A case study in Central Vietnam. International Journal of Disaster Risk Reduction, 31, 862-872. [DOI:10.1016/j.ijdrr.2018.08.001]
27. Oubennaceur, K., Chokmani, K., Nastev, M., Lhissou, R., & El Alem, A. (2019). Flood risk mapping for direct damage to residential buildings in Quebec, Canada. International journal of disaster risk reduction, 33, 44-54. [DOI:10.1016/j.ijdrr.2018.09.007]
28. Prudent, N., Houghton, A., & Luber, G. (2016). Assessing climate change and health vulnerability at the local level: Travis County, Texas. Disasters, 40(4), 740-752. [DOI:10.1111/disa.12177]
29. Patra, J. P., Kumar, R., & Mani, P. (2016). Combined fluvial and pluvial flood inundation modelling for a project site. Procedia Technology, 24, 93-100. [DOI:10.1016/j.protcy.2016.05.014]
30. Ramezanzadelasbooi, M., & Badri, A. (2014). Explaining the socio-economic structures of resilience of local communities against natural disasters with an emphasis on floods, a case study: the tourism basins of Kileh Tankabon spring and Sardabroud Kalardasht. Geography, 12(40), 109-131.
31. Ruiz Pérez, M. (2011). Vulnerabilidad territorial y evaluación de daños postcatástrofe: una aproximación desde la geografía del riesgo.
32. Eiser, J. R., Bostrom, A., Burton, I., Johnston, D. M., McClure, J., Paton, D., ... & White, M. P. (2012). Risk interpretation and action: A conceptual framework for responses to natural hazards. International journal of disaster risk reduction, 1, 5-16. [DOI:10.1016/j.ijdrr.2012.05.002]
33. Saffari, A., Mohammadi, S., Ahmadabadi, A., & Darabi, S. (2023). Adaptive flood zoning in Cheshmekile watershed, Tenkabon. Hydrogeomorphology, 9(33), 147-127.
34. Thielen, J., Bartholmes, J., Ramos, M. H., & De Roo, A. (2009). The European flood alert system-part 1: concept and development. Hydrology and Earth System Sciences, 13(2), 125-140. [DOI:10.5194/hess-13-125-2009]
35. Tascón-González, L., Ferrer-Julià, M., Ruiz, M., & García-Meléndez, E. (2020). Social vulnerability assessment for flood risk analysis. Water, 12(2), 558. [DOI:10.3390/w12020558]
36. UNDRO. Natural Disasters and Vulnerability Analysis; Office of the United Nations Disaster Relief Coordinator: Geneva, Switzerland, )1980(; p. 53.
37. Pashtovan H, Arab, D., R., Rajabi M. )2010(. Urban flood risk management; Translated by Hashtjin. (In Persian).
38. Vargas González, J. E. (2002). Políticas públicas para la reducción de la vulnerabilidad frente a los desastres naturales y socio-naturales. Cepal.
39. https://scholar.conference.ac:443/index.php/download/file/6681-Prioritize-suppliers-in-the-supply-chain-green. (In Persian).
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
