زودآیند پاییز
برگشت به فهرست مقالات |
برگشت به فهرست نسخه ها
گروه احیای مناطق خشک و کوهستانی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج ، hjoneidi@ut.ac.ir
چکیده: (430 مشاهده)
هدف این مطالعه بررسی ظرفیت ذخیره کربن درمنه‌زارهای استان سمنان و شناسایی عوامل بوم‌شناختی و مدیریتی مؤثر بر آن است. مناطق مطالعاتی در استان سمنان شامل شهرستان‌های ایوانکی، دامغان و سمنان با بیشترین درصد حضور Artemisia. sieberi، انتخاب شد. تیمارهای تحت مدیریت انسان شامل چرای دام، اقدامات اصلاحی مانند احداث فارو و پخش سیلاب، تغییر کاربری از مرتع به پروژه نهالکاری با تاغ و کشت درختان مثمر (پسته‌کاری) و تیمارهای بوم‌شناختی شامل توپوگرافی، پوشش گیاهی و اقلیم در رویشگاه‌های مورد مطالعه انتخاب شد. نمونه‌برداری از پوشش گیاهی در هر تیمار به روش تصادفی سیستماتیک انجام شد. در هر پلات، درصد پوشش تاجی، تراکم، ابعاد هر پایه، لاشبرگ، و زیتوده اندام‌های هوایی و زیرزمینی تعیین شد. برداشت خاک با توجه به حداکثر عمق ریشه‌دوانی از سه عمق مختلف (0-20، 20-40 و60-40 سانتیمتری) انجام شد. برای برسی اثر عوامل مدیریتی بر ذخایر کربن اکوسیستم در مناطق مطالعاتی و شاهد از آزمون تی استیودنت مستقل و برای تعیین مهمترین عوامل بوم‌شناختی موثر بر میزان ترسیب کربن در واحد سطح از آزمون تجزیه مولفه‌های اصلی (PCA) استفاده شد. نتایج نشان داد ذخایر کل کربن آلی درمنه‌زارهای استان سمنان به طور متوسط 5/25 تن در هکتار است. حداقل و حداکثر مقادیر این ذخایر به ترتیب 10 و 55 تن در هکتار در مناطق مختلف تحت تأثیر عوامل بوم‌شناختی و مدیریتی قرار دارد. اثر عواملی نظیر چرا بر ترسیب کربن بستگی به شدت بهره‌برداری داشته و با افزایش شدت چرا، ظرفیت ذخیره کربن اکوسیستم کاهش یافت. اجرای پروژه بیولوژیک نهالکاری با سیاه تاغ در درمنه‌زارهای مورد مطالعه تأثیر قابل توجهی در افزایش ذخایر کربن اکوسیستم داشت. اقدامات اصلاحی نظیر ذخیره نزولات در مناطق مختلف اثرات متفاوتی داشت. نتیجه آزمون تجزیه به مولفه‌های اصلی بر روی متغیرهای بوم‌شناختی در رویشگاه های درمنه دشتی بیانگر توجیه به ترتیب 3/57، 68/20 و 16/9 درصد از تغییرات کربن ترسیب شده در اکوسیستم توسط مولفه های اصلی اول(ارتفاع از سطح دریا و میزان ازت خاک)، دوم(میزان رس خاک) و سوم(درصد آهک خاک) است. نتایج این تحقیق می تواند در تدوین استراتژی‌های مدیریت پایدار منابع طبیعی و کاهش اثرات فرسایش خاک بر چرخه کربن مؤثر باشد.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
مدلسازی و تحلیل زمانی و مکانی رخداد انواع مختلف فرسایش محیطی
دریافت: 1404/2/10
دریافت: 1404/2/10
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
