زودآیند (زمستان)
برگشت به فهرست مقالات |
برگشت به فهرست نسخه ها
مینا بیات* 
، مرتضی خداقلی ، احسان زندی ، مهشید سوری ، سعیده ناطقی
، مرتضی خداقلی ، احسان زندی ، مهشید سوری ، سعیده ناطقی
بخش تحقیقات مرتع، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران ، bayat10539.m@gmail.com
چکیده: (156 مشاهده)
پوشش گیاهی مراتع در مناطق خشک با ریشه‌های گسترده خود به تثبیت خاک، افزایش پایداری آن و مقاومت در برابر فرسایش کمک می‌کند. این پوشش گیاهی همچنین با افزایش نفوذ آب و مواد آلی، به حفظ رطوبت و سلامت خاک یاری می‌رساند. هدف این مطالعه بررسی تأثیر عوامل محیطی بر پوشش گیاهی مراتع شور اشتهارد و ارزیابی تغییرات اکوتیپ غالب، Halocnemumstrobilaceum، تحت این تأثیرات است تا در نهایت به مدیریت بهینه مراتع شور دست یابد. نمونه‌برداری پوشش گیاهی با استفاده از روش تصادفی-سیستماتیک و با استقرار ۶۰ پلات دو متر مربعی در امتداد چهار ترانسکت ۲۲۵ متری انجام شد. همزمان، نمونه‌های خاک برای اندازه‌گیری ویژگی‌های کلیدی شامل هدایت الکتریکی (EC)، اسیدیته (pH)، کربن آلی، نیتروژن کل، فسفر قابل دسترس، پتاسیم قابل دسترس و بافت خاک جمع‌آوری شد. برای تعیین اهمیت نسبی عوامل محیطی مؤثر بر پوشش گیاهی، از تحلیل مؤلفه‌های اصلی (PCA) با استفاده از نرم‌افزارهای XLSTAT و MINITAB نسخه ۱۶ استفاده گردید. تحلیل همبستگی نشان داد که پوشش گیاهی و تولید در منطقه اشتهارد، بیشترین همبستگی را با بارش سالانه و عوامل خاکی مانند نیتروژن، کربن، پتاسیم، اسیدیته و شوری دارند. نمودار PCA نشان داد که دو مؤلفه اصلی، یعنی ویژگی‌های خاک و بارش، مجموعاً ۷۲.۱۲٪ از تغییرات پوشش گیاهی را تبیین می‌کنند. عوامل پوشش گیاهی و تولید، رابطه‌ای مستقیم و قوی با بارش، پتاسیم، سیلت، کربن و نیتروژن خاک نشان دادند، در حالی که رابطه‌ای معکوس با شوری خاک، دما و اسیدیته داشتند. یافته‌های حاصل از تحلیل مؤلفه‌های اصلی به وضوح نشان می‌دهد که ویژگی‌های خاک و بارش، دو عامل محوری در تعیین نوع و تراکم پوشش گیاهی در مراتع شور اشتهارد هستند. شناخت دقیق و مدیریت مؤثر گونه‌های گیاهی غالب، به‌ویژه Halocnemum strobilaceum، برای ساختار اجتماعی-اقتصادی این مراتع حیاتی بوده و برای پایداری اکوسیستم مراتع شور امری ضروری است.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
