فرسایش خاک یکی از مهمترین چالشهای زیست محیطی و عوامل مهم آسیب جنگلها به شمار میرود که اغلب در اثر تغییر کاربری اراضی جنگلی، جادهسازی و فقدان پوشش گیاهی به وجود میآید. خاکهای جنگلی به طور طبیعی نفوذپذیر، ولی از سوی دیگر جادههای جنگلی نفوذناپذیرند که همین مسئله موجب میشود تا آب باران روی سطح جاده جریان پیدا کند و ذرات خاک را شستشو دهد. بدین ترتیب، طراحی و ساخت جادهی جنگلی باید به صورت اصولی انجام گیرد. به همین منظور، در این تحقیق سعی شد تا با استفاده ازGIS و AHP و با در نظر گرفتن عوامل تأثیرگذار در مسیریابی جادههای جنگلی از جمله شیب و طول دامنه، فرسایشپذیری خاک، تراکم آبراههها، سنگ بستر، پوشش گیاهی، جهت دامنه و ارتفاع از سطح دریا، به طراحی بهینهی شبکه جاده پرداخته شود. پس از تهیهی هر کدام از لایههای اطلاعاتی، با توجه به ضرایب اهمیت به دست آمده از AHP عمل روی همگذاری نقشهها انجام شد و نقشهی توان ـ که نشان دهندهی پایداری زمین نیز میباشد ـ برای جادهسازی، در چهار طبقه تهیه شد. سپس توسط ضمیمهی PEEGER ۱/۱ در نرمافزار ArcView ۳.۰، طراحی واریانتهای مختلف جاده بر روی این نقشه انجام شد. واریانتهای طراحی شده و شبکه جادهی موجود، با استفاده از آزمون مربع کای مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج نشان داد شبکه جادههای طراحی شده در سطح ۹۵ درصد، از نظر عبور از مناطق پایدار و مساعد برای جادهسازی نسبت به شبکه جادهی موجود، عملکرد بهتری داشتهاند. نتایج این تحقیق میتواند در بهینهسازی طراحی شبکه جادههای جنگلی و کاهش خسارات زیستمحیطی مؤثر باشد.
بازنشر اطلاعات | |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |