زودآیند (تابستان)
برگشت به فهرست مقالات |
برگشت به فهرست نسخه ها
دانشگاه تهران، تهران، ایران ، maghsoud@ut.ac.ir
چکیده: (402 مشاهده)
موقعیت جغرافیایی و وضعیت طبیعی ایران سبب شده است تا ریگزارهای آن دارای گستردگی زیادی باشد. از جمله ریگزارهای ایران، ریگ خوزستان است که از تعداد زیادی ریگهای کوچک و بزرگ تشکیل شده است. با توجه به اینکه نواحی سکونتگاهی و فعالیتهای انسانی دشت خوزستان در معرض تغییرات این ریگزارها قرار دارند، مطالعه و بررسی آنها حائز اهمیت است که در این تحقیق به آن پرداخته شده است. در این تحقیق از تصاویر ماهواره لندست، تصاویر گوگل ارث و اطلاعات آماری مربوط به سرعت و جهت بادهای منطقه بهعنوان مهمترین دادههای تحقیق استفاده شده است. مهمترین ابزارهای تحقیق، ArcGIS و WRplot بوده است. همچنین در این تحقیق از شاخصهای سرعت و جهت باد استفاده شده است. در این تحقیق ابتدا محدوده دقیق ریگزارهای خوزستان ترسیم شده و سپس از نظر مورفولوژی طبقهبندی شده است. در ادامه، وضعیت دینامیکی تپههای ماسهای ریگ خوزستان ارزیابی شده است و سپس به تحلیل ارتباط بین سرعت و جهات بادهای منطقه با مورفولوژی و دینامیک تپههای ماسهای پرداخته شده است. نتایج این تحقیق نشان داده است که ریگ خوزستان با 2629 کیلومترمربع وسعت، از اشکال مختلفی از تپههای ماسهای تشکیل شده است. نتایج آنالیز وضعیت فعالیت ریگ خوزستان نشان داده است که حدود 43 درصد از وسعت آن را مناطق فعال دربرگرفته است و در مجموع، تپههای ماسهای ریگ خوزستان تحت تاثیر عوامل مختلف طبیعی و انسانی در طی سالهای 2005 تا 2020 بین 1 تا 55 متر جابجایی داشتهاند. همچنین نتایج آنالیز بادهای منطقه نشان داده است که سرعت زیاد باد در بعضی از فصول از جمله بهار نقش مهمی در جابجایی تپههای ماسهای دارد و جهات مختلف باد نیز باعث تنوع مورفولوژیکی تپههای ماسهای منطقه شده است. همچنین فعالیتهای انسانی از جمله تثبیت تپههای ماسهای توسط پوششگیاهی سبب شده است تا در بسیاری از مناطق، با وجود فراهم بودن شرایط، تپههای ماسهای بدون جابجایی باشند.
نوع مطالعه: مستخرج از پایان‌نامه / رساله / طرح پژوهشی |
موضوع مقاله:
مدلسازی و تحلیل زمانی و مکانی رخداد انواع مختلف فرسایش محیطی
دریافت: 1403/11/18
دریافت: 1403/11/18
فهرست منابع
1. Ahrari, M., 2018. Investigation of formation and extension of sand dunes in order to assessment of their effects on the Geomorphology of coastal environment of the Oman Sea. Quantitative Geomorphological Research, 6(3), 163-175. https://dor.isc.ac/dor/20.1001.1.22519424.1396.6.3.11.2 (In Persian)
2. Blasco, j.M.D., Chini, M., Verstraeten, G., & Hanssen, R.F., 2020. Sand Dune Dynamics Exploiting a Fully Automatic Method Using Satellite SAR Data. Remote Sensing 12 (22), 1-22. [DOI:10.3390/rs12233993]
3. Del Valle, H., Rostagno, C., & Coronato, F. 2008. Sand dune activity in north-eastern Patagonia. Journal of Arid Environments, 72, 411-422. http://dx.doi.org/10.1016/j.jaridenv.2007.07.011 [DOI:10.1016/j.jaridenv.2007.07.011]
4. Diao, Y., Wang, C., Huang, J., Zhang, L., Hu, H., Bai, J., & Yang, C., 2025. Feasibility study on desert sand solidification using biomimetic mineralization method: Mechanical properties and wind erosion resistance. Construction and Building Materials, 463. [DOI:10.1016/j.conbuildmat.2025.139995]
5. Fitzsimmons, K. E., Nowatzki, M. N., Dave, A. K., & HartwigHarder, H., 2020. Intersections between Wind Regimes, Topography and Sediment Supply: Perspectives from Aeolian Landforms in Central Asia. Palaeogeogr. Palaeoclimatol. Palaeoecol, 540 (15). [DOI:10.1016/j.palaeo.2019.109531]
6. Fryberger, S.G., 1979. Dune forms and wind regime. In: McKee, E.D. (Ed.), A Study of Global Sand Seas. Geological Survey Professional Paper, 137-169. https://www.researchgate.net/publication/349216893
7. Ganjaeian, H., Mohammadian, K., Javedani, M., & Safari Namivandi, M., 2023. Analysis of Desertification Potential of Yazd Province Using DVI Indicators. Desert management, 11(2), 35-48. [DOI:10.22034/jdmal.2023.2004871.1419 (In Persian)]
8. Ganjaeian, H., Mohammadian, K., Nosrati, M., Javedani, M., 2025. Assessing the status of Khuzestan Reg activity and its risks using Google Earth Engine. Remote Sensing and GIS Applications in Environmental Sciences, 4 (13), 1-20. [DOI:10.22034/rsgi.2025.61672.1075]
9. Ge, M., Li, F., Ma, J., Yu, F., & Cui, L. 2025. An automatic method for extracting sand dunes based on slope cost distance from digital elevation models. Advances in Space Research, 75 (1), 248-263. [DOI:10.1016/j.asr.2024.09.034]
10. Guan, C., Hasi, E., & Tang, K., 2025. Grain size characteristics of the reticulate dunes of the Hobq Desert. Journal of Arid Environments, 226. [DOI:10.1016/j.jaridenv.2024.105279]
11. Hanifepour, M., Biabani, L., Khosravi, H., Akbarpoor Bonab, B., 2022. Monitoring and forecasting of climatic factors affecting the mobility of sand dunes using Lancaster index (Case study: Sirjan desert). Journal of Arid Regions Geographic Studies, 13(48), 20-1. [DOI:10.22034/jargs.2023.373929.0 (In Persian)]
12. Hu, G., Dong, Z., Zhang, Z., & Silva, G.M., 2021. Wind regime and aeolian landforms on the eastern shore of Qinghai Lake, Northeastern Tibetan Plateau, China. Journal of Arid Environments,188, (13). http://dx.doi.org/10.1016/j.jaridenv.2021.104451 [DOI:10.1016/j.jaridenv.2021.104451]
13. Lancaster, N., 1995. The Geomorphology of Desert Dunes. Routledge, London, 290 P. http://dx.doi.org/10.4324/9780203413128 [DOI:10.4324/9780203413128]
14. Lancaster, N., 2009. Dune morphology and dynamics. In: Parsons A J, Abrahams AD (eds) Geomorphology of desert environments. Springer, 824 P. https://10.0.3.239/978-1-4020-5719-9_18
15. Livingstone, I., Bristow, C., Bryant, R.G., Bullard, J., White, K., Wiggs, G.F.S., Baas, A.C.W., Bateman, M.D., & Thomas, D.S.G., 2010. The Namib Sand Sea Digital Database of aeolian dunes and key forcing variables. Aeolian Research. 2: 93-104. http://dx.doi.org/10.1016/j.aeolia.2010.08.001 [DOI:10.1016/j.aeolia.2010.08.001]
16. Ma, F., Lu, P., Cao, M., Yu, J., & Xia, Z., 2024. Morphological and sedimentary characteristics of raked linear dunes in the southeastern Taklimakan Desert, China. Aeolian Research, 67-69. [DOI:10.1016/j.aeolia.2024.100923]
17. Maghsoudi, M., Fathollahzadeh, M., Ganjaeian, H., 2021. Monitoring changes in wind speed and their effect on the displacement of sand dunes in the Lut Desert. Scientific- Research Quarterly of Geographical Data (SEPEHR), 30(118), 113-126. [DOI:10.22131/sepehr.2021.246137 (In Persian)]
18. Maghsoudi, M., Ganjaeian, H., & Hoseini, S., 2018. Evaluating the Effectiveness of Supervised and Unsupervised Classification Methods in Monitoring Regs (Case Study: Jazmourian Reg). Journal of Arid Regions Geographic Studies, 9(32), 81-92.https://jargs.hsu.ac.ir/article_161472.html (In Persian).
19. Maghsoudi, M., Ghojehzadeh halani, A., Allahveisi, A., & Barati, Z., 2024. Studying the morphology and spatial changes of Azerbaijan Ergs using satellite images and analysis of erosive winds (case study: Qomtape and Maghsudlu Ergs). Journal of Arid Regions Geographic Studies, 15(57), 22-1. [DOI:10.22034/jargs.2024.403993.1044 (In Persian)]
20. Maghsoudi, M., Navidfar, A., & Mohammadian, A., 2017. The sand dunes migration patterns in Mesr Erg region using satellite imagery analysis and wind data. Natural Environment Change, 3(1), 33-43. [DOI:10.22059/jnec.2017.225011.62]
21. Mahyou, H., Tychon, B., Balaghi, R., Mimouni, J. & Paul, R., 2010. Désertification des parcours arides au Maroc. Tropicultura, 28(2): 107-114. https://www.researchgate.net/publication/46378957
22. Mashhadi, N., 2024. Morphodynamics of sand dunes and wind patterns (Case study: New and Young Citadel of Southeast Qom). Geography and Environmental Hazards, 13 (1), 338-317. [DOI:10.22067/geoeh.2022.76706.1227 (In Persian)]
23. Mousavi, S.H., Vali, A.A., & Moeiri, M., 2010. The effect of morphometric components of a barkhan on its displacement rate (case study: Chah Jam sand). Geography and Environmental Planning. 21 (2), 101-118. https://www.sid.ir/paper/153314/fa (In Persian) [DOI:10.5539/jgg.v2n1p98]
24. Negahban, S., Ganjaeian, H., Ghisarian, S.S., and Ebrahimi, A., 2024. Identifying the centers of dust and analyzing the factors influencing its occurrence Based on Remote Sensing Data (Case Study: Southwest Iran). Journal of Geography and Environmental Hazards, 13(4), 386-405. [DOI:10.22067/geoeh.2024.89088.1504 (In Persian)]
25. Nowatzki, M., Dave, A.K., & Harder, H., 2020. Intersections between wind regimes, topography and sediment suppl: Perspectives from aeolian landforms in Central Asia. Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology, 540. http://dx.doi.org/10.1016/j.palaeo.2019.109531 [DOI:10.1016/j.palaeo.2019.109531]
26. Qong, M. 2000. Sand Dune Attributes Estimated from SAR Images. Remote Sensing of Environment, 74, 217-228. [DOI:10.1016/S0034-4257(00)00112-7]
27. Redsteer, M. H., Kelley, K. B., & Francis, H., 2011. Monitoring and Analysis of Sand Dune Movement and Growth on the Navajo Nation. Southwestern United States. Geological Survey. https://www.researchgate.net/publication/291332387 [DOI:10.3133/fs20113085]
28. Safari namivandi, M., ganjaeian, H., Ebrahimi, A., & Ebadinezhad, S., 2023. Evaluation of desertification risk potential using DVI model (Case study: northern regions of Semnan province). Journal of Arid Regions Geographic Studies, 14(53), 17-1. [DOI:10.22034/jargs.2023.397791.1032 (In Persian)]
29. Sharifi Pichon, M., Omidvar, K., & Miri, Z., 2019. Investigation of sand dune morphology and its correlation with wind data in the Rig Zarrin region. Geographical Explorations of Desert Regions, 8 (1), 27-1. https://dor.isc.ac/dor/20.1001.1.2345332.1399.8.1.1.6 (In Persian)
30. Zu, R., Xue, X., Qiang, M., Yang, B., Qu, J., & Zhang, K., 2008. Characteristics of near-surface wind regimes in the Taklimakan Desert, China. Geomorphology, 96 (1), 39-47. [DOI:10.1016/j.geomorph.2007.07.008]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
